Η γυναίκα στο παραμύθι

• 

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 18 Απριλίου 2012 00:28

Γράφτηκε από τον/την Super User

Εμφανίσεις: 4889

7^ο Γυμνάσιο Καβάλας

 

Οι εικόνες είναι της Λεμονιάς Αμαραντίδου από τη συλλογή λαϊκών παραμυθιών της Ζωής Βαλάση, Το Τεσσεροφύλλι, εκδ.Κέδρος

 

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΑΜΠΕΡΙΑΔΟΥ

Σχ. Έτος : 2003 – 2004

           .....αντί προλόγου

   Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, το σχολείο προάγει και αναπαράγει στερεότυπα φύλων και τα σχολικά εγχειρίδια μεταδίδουν μηνύματα και νοήματα παρωχημένα. Τα παιδιά, που σ’ αυτή την ηλικία είναι ευάλωτα, δέχονται τα μηνύματα αυτά και θεωρούν δεδομένη τη διάκριση των ρόλων με βάση το φύλο.

Είναι καιρός να εξαλειφθεί η τυποποίηση των φύλων από την εκπαίδευση, και το σχολείο να προωθήσει θετικές στάσεις που συμβάλλουν στην ισότητα των φύλων.

Γι αυτό επικροτήσαμε την πρωτοβουλία υλοποίησης στα σχολεία παρεμβατικών προγραμμάτων που προάγουν την ισότητα των φύλων και θελήσαμε να συμβάλουμε σ’ αυτή την προσπάθεια. Το θέμα με το οποίο επιλέξαμε να ασχοληθούμε ήταν «Η γυναίκα στο παραμύθι»

Στόχοι της παρέμβασης ήταν οι εξής:

Τα παιδιά ήταν ήδη προβληματισμένα και ευαισθητοποιημένα σε θέματα ισότητας επειδή με τα ίδια παιδιά είχαμε υλοποιήσει έρευνα δράσης, το Δεκέμβρη, κατά την πρώτη φάση του προγράμματος.

Ο τρόπος με τον οποίο εργαστήκαμε, ήταν περίπου ο εξής:

ü      Ανακοινώθηκε στα παιδιά ο τίτλος της παρεμβατικής δραστηριότητας που αποφασίστηκε από τη σύμπραξη. Συζητήσαμε για τις επιρροές που είχαν στην παιδική τους ηλικία, για τους ήρωες που θαύμαζαν και με τους οποίους ήθελαν να ταυτιστούν, για τα μηνύματα που περνούν οι μεγάλοι στα παιδιά σε εμφανή ή κυρίως σε λανθάνουσα μορφή. Έτσι έγινε κατανοητή η αναγκαιότητα της δραστηριότητας αυτής, καθορίστηκαν οι στόχοι και καταρτίσθηκε ένα γενικό σχέδιο δράσης.

ü      Ψάξαμε να βρούμε παραμύθια της λαϊκής μας παράδοσης στα βιβλία «Νεοελληνικά Κείμενα» Γυμνασίου και Λυκείου, του ΟΕΔΒ. Επειδή ήταν ελάχιστα ανατρέξαμε σε εγκυκλοπαίδειες που υπήρχαν στο σχολείο μας και σε συλλογές παραμυθιών που αγοράσαμε. Κανένα από τα παραμύθια που βρήκαμε δεν μας ήταν γνωστό. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες. Κάθε ομάδα διάβασε και μας παρουσίασε το παραμύθι της και στη συνέχεια συζητήσαμε τη θέση της γυναίκας στα παραμύθια αυτά και βγάλαμε κάποια συμπεράσματα. Καταλάβαμε ότι τα παραμύθια αποτελούν τον καθρέφτη της κοινωνίας και διαπιστώσαμε ότι πολλές αντιλήψεις ισχύουν ακόμη και σήμερα.

ü       Μοιράστηκαν ερωτηματολόγια στα παιδιά στα οποία κατέγραψαν 3 αγαπημένα τους παραμύθια, εξήγησαν τους λόγους για τους οποίους τους άρεσαν και ανέφεραν αν ταυτίστηκαν με κάποιον από τους ήρωες και γιατί. Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι όλα τα παραμύθια που αναφέρθηκαν ήταν τα κλασικά παραμύθια με τα οποία μεγαλώσαμε κι εμείς. Καμία αναφορά σε καινούρια παραμύθια και στη σύγχρονη παιδική λογοτεχνία. Όλα τα παιδιά όμως ήξεραν πολύ καλά τις ιστορίες της Χιονάτης, της Σταχτοπούτας, του Παπουτσωμένου Γάτου κλπ. Καταγράφηκαν οι προτιμήσεις των μαθητών στον πίνακα. Κατατάξαμε τους ήρωες των παραπάνω παραμυθιών με βάση τα χαρακτηριστικά τους και συζητήσαμε

ü       Τα παιδιά χωρίστηκαν σε 4 ομάδες. Κάθε ομάδα ανέλαβε να ανατρέψει τους ρόλους στα 4 δημοφιλέστερα παραμύθια σύμφωνα με τις αρχές της ισότητας.

ü       Μιλήσαμε στα παιδιά για τα «Μεταπαραμύθια», τα παραμύθια δηλ. που ασχολούνται με τις ιστορίες και τα πρόσωπα των κλασικών παραμυθιών και δημιουργούν καινούριες καταστάσεις και διαβάσαμε τα παραμύθια «Η δεσποινίς Τρέξε αν θέλεις να σωθείς», «Ο λύκος ξαναγύρισε», «Το γεύμα των λύκων» και επισημάναμε τις διαφορές με τα γνωστά μας παραμύθια.

ü       Ζητήθηκε από τα παιδιά, που χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, να συνεχίσουν το παραμύθι της Χιονάτης. Συζητήθηκαν οι εκδοχές που προέκυψαν.

ü       Ακούσαμε «Τα γενέθλια της Χιονάτης» από τη Λιλιπούπολη. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν και ζήτησαν να το παίξουν και να το παρουσιάσουμε στο σχολείο. Η απόφαση αυτή δημιούργησε μία επιπλέον ευθύνη την οποία δεν θα ήμουν σε θέση να αναλάβω αν δεν είχα την πολύτιμη βοήθεια του καλού φίλου και συναδέλφου Δημήτρη Μπουζάνη, ο οποίος ήταν στέλεχος του ερασιτεχνικού θεάτρου στην Καβάλα και από τους πρωτεργάτες για την ίδρυση του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας.

Οφείλω να ομολογήσω ότι η υπόθεση του θεάτρου ενθουσίασε τα παιδιά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες το σχολείο είχε μετατραπεί σ’ ένα χαρούμενο εργαστήρι.

Πιστεύουμε ότι η παρέμβαση είχε επιτυχία και ότι, μέσω της εκδήλωσης, πέρασε μηνύματα και στα υπόλοιπα παιδιά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Επιβεβαιώθηκε η άποψη ότι το σχολείο μπορεί και πρέπει να ευαισθητοποιεί τη νεολαία στα κοινωνικά προβλήματα της εποχής μας και ότι ο εκπαιδευτικός μπορεί να διδάξει έξω από τα σχολικά εγχειρίδια σ’ ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία και το περιβάλλον.  

Στο πρόγραμμα συμμετείχαν οι μαθητές:

1. Καραμφυλλίδου Δήμητρα
2. Κωνσταντινίδου Αγγελική
3. Λυμπέρη Ιωάννα
4. Μανωλούδη Δέσποινα
5. Μοσκοβέλη Δήμητρα
6. Νάτσιου Δέσποινα
7. Νικολαϊδου Έλλη
8. Παναγιωτίδου Ελεονόρα
9. Παπαδόπουλος Βαγγέλης
10. Παπαδοπούλου Στεφανία
11. Πεντίκη Μαρία
12. Πραβίτα Ελίζα
13. Πρεμέτη Κυριακή
14. Τριανταφυλλίδου Παναγιώτα
15. Τσαπάρι Εριόνα
16. Τσουλουφίδης Απόστολος
17. Χαραλαμπίδου Ελένη
18. Χατζηκωνσταντινίδης Γιώργος

 

Η Νάτσιου Δέσποινα βοήθησε στην επεξεργασία των κειμένων και των εικόνων στον Η/Υ 

 

ΣΧΟΛΕΙΟ: 7ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ

 

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΑΜΠΕΡΙΑΔΟΥ

 

ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

 

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

 

 

Γυναίκα, αν θες αντρίκεια να δουλέψεις για τον ξεσκλαβωμό σου,

δε φτάνει να κάψεις, να σκορπίσεις, να ξοδέψεις

το χρυσάφι, τη σμύρνα, το λιβάνι στο νέο βωμό.

Μέσα σου πρώτα κάψε το τριπλό ξόανο που τους δούλους κάνει:

Συνήθεια, Κέρδος, Πρόληψη.

Και κάψε και του παλιού καιρού τα παραμύθια,

κι ας είναι όμορφα,

μια και για πάντα κάψε.                                                                                          

                                                           Κ. Παλαμάς

  

Το παραμύθι αποτελεί είδος λαϊκής λογοτεχνίας με έντονη την παρουσία του μαγικού και του υπερφυσικού, του απίθανου και του απίστευτου.

   Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και του χαρακτήρα του παιδιού και συντελεί και στην ομαλή ένταξή του στην κοινωνία.

   Αποτελεί σύλληψη και σύνθεση ενηλίκων που στόχο έχουν όχι μόνο να ψυχαγωγήσουν, αλλά να μεταφέρουν μηνύματα και να διδάξουν με ελκυστικό τρόπο. Τα μηνύματα αυτά, φανερά ή σε λανθάνουσα κατάσταση, επηρεάζουν και διαμορφώνουν την προσωπικότητα του παιδιού. Το παραμύθι μπορεί να θεωρηθεί κοινωνικός καθρέφτης ο οποίος αναπαράγει στερεότυπα και ανδροκρατικά πρότυπα που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.

Τα τελευταία χρόνια τα πράγματα στην ανατροφή των παιδιών έχουν αλλάξει. Η παραδοσιακή μορφή της οικογένειας με τη γιαγιά να λέει παραμύθια έχει προ πολλού χαθεί. Οι παιδικοί σταθμοί αντικατέστησαν τη γιαγιά ενώ η τηλεόραση και το video αντικατέστησαν τα παραμύθια.

Επί πλέον υπάρχουν σύγχρονοι συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας, γυναίκες και άνδρες, που διδάσκουν και περνούν μηνύματα για την ισότητα, τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία. Όμως παρόλ’ αυτά τα παραμύθια με τα οποία μεγάλωσαν και οι προηγούμενες γενιές, παίζουν ακόμη πολύ σημαντικό ρόλο.

   Τα ελληνικά λαϊκά παραμύθια και διηγήσεις που μεταδίδονταν προφορικά από γενιά σε γενιά μας ήταν τελείως άγνωστα. Ψάξαμε να βρούμε τέτοια παραμύθια στα σχολικά εγχειρίδια και σε συλλογές λαϊκών παραδόσεων και διηγήσεων. Από τη μικρή έρευνα που κάναμε διαπιστώσαμε ότι τα παραμύθια αυτά μας δίνουν την εικόνα της κοινωνίας στην οποία δημιουργήθηκαν.

Έτσι μπορούμε να αντλήσουμε κάποια στοιχεία για τη θέση της γυναίκας σ’ αυτή την κοινωνία, πολλά από τα οποία ισχύουν, δυστυχώς, ακόμη και σήμερα.

Σύμφωνα μ ’αυτά τα παραμύθια, η γυναίκα «κοιτάει το σπιτικό της, το νοικοκυριό της, τα παιδάκια της, τα γονικά τ’ αντρός της»[1].    

 

[1]Σούσα, στο Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους, – Η κακιά πεθερά στα Παραμύθια του λαού μας

              

Σε πολλά ελληνικά παραμύθια η γυναίκα έχει τη μορφή της φτωχής μάνας, συνήθως χήρας, που προσπαθεί ξενοδουλεύοντας να μεγαλώσει τα παιδιά της. Οι μόνες δουλειές που μπορεί να κάνει, είναι να πλένει και να ζυμώνει σε ξένα σπίτια, στην κυριολεξία για ένα κομμάτι ψωμί[2] . Και επειδή είναι τίμια και καλή, όπως πρέπει να είναι κάθε γυναίκα, ανταμείβεται από τη θεία δίκη και αποκτά πλούτη και ευτυχία [3].

 

Προσφιλείς μορφές των ελληνικών παραμυθιών οι βασιλοπούλες που συνήθως είναι κλειδωμένες σε κάποιο πύργο, για να διασφαλισθεί η τιμή τους, μέχρι να βρεθεί άξιο παλικάρι να τις παντρευτεί[4].  

 [1] Οι δώδεκα μήνες,- Το φτωχοκόριτσο,   εγκ. Επιστήμη και Ζωή, λ. Λαογραφία, Ο γιος της φουρνάρισσας, Τα παραμύθια του λαού μας

[1] Ψωμί από κεραμίδι, Το Τεσσεροφύλλι

[1] Η Χιόνα (Ικαρία), Η Ρήγαινα (Κύπρο), στο «Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους».

 

   Αξιοσημείωτο είναι ότι λίγα μόνο παιδιά του προγράμματος γνώριζαν κάποια βιβλία της σύγχρονης παιδικής λογοτεχνίας, όλα όμως μπορούσαν να διηγηθούν με ευκολία τα γνωστά παραμύθια , όπως η Σταχτοπούτα, η Χιονάτη, η Κοκκινοσκουφίτσα κλπ τα οποία με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι έλκουν την καταγωγή τους ακόμη και από τον 18^ο αιώνα.

 

Από τη μικρή μελέτη αυτών των παραμυθιών διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ασυμμετρία στην παρουσία και τον ρόλο των ανδρών και των γυναικών. Η υπεροχή των ανδρών είναι σκανδαλώδης. Ο άνδρας στα παραμύθια ανταποκρίνεται στα στερεότυπα και τα κοινωνικά πρότυπα. 

Είναι γενναίος, δυνατός, δημιουργικός. Έχει ή προσπαθεί ν’ αποκτήσει πλούτο, κύρος, κοινωνική θέση. Αφιερώνει όλο το χρόνο στη δουλειά του (ξυλοκόπος, κυνηγός, βασιλιάς) και καθόλου χρόνο στην οικογένειά του και στο σπίτι. Αν η γυναίκα του πεθάνει θα παντρευτεί άλλη για να ασχοληθεί με το σπίτι και τα παιδιά.

Η γυναίκα στο παραμύθι είναι μια ασήμαντη συμβατική φιγούρα. Στα περισσότερα παραμύθια οι γυναίκες δεν παίζουν κανένα σημαντικό ρόλο, δεν κατέχουν καμία ουσιαστική θέση ή απασχόληση. Ζουν και κινούνται στη σκιά του άνδρα. Είναι «μητέρες, κόρες, σύζυγοι».

Σε πολλά μάλιστα παραμύθια ή αγνοούνται παντελώς ή δεν εμφανίζονται καθόλου (π.χ Τα τρία γουρουνάκια). Σε άλλα πάλι παίζουν βοηθητικό, διακοσμητικό ρόλο και πολλές φορές μάλιστα δίνονται ως έπαθλο σε κάποιο γενναίο άνδρα (π.χ. Παπουτσωμένος Γάτος) γεγονός που το συναντήσαμε και σε πολλά ελληνικά παραμύθια[5].

   Η μορφή της γυναίκας συνδέεται ή με την ιδέα της γαλήνης, της σταθερότητας, της υπομονής, της καλοσύνης, της ευγένειας ή αντίθετα είναι ταυτόσημη με την κακία, το δόλο, την πονηριά, την τεμπελιά, ελαττώματα που οπωσδήποτε στο τέλος του παραμυθιού τιμωρούνται.

   Σε όσα παραμύθια ηρωίδες είναι γυναίκες, ο ρόλος τους είναι αυτός που «πρέπει» σύμφωνα με τα στερεότυπα της κοινωνίας. Η «καλή» γυναίκα είναι αφοσιωμένη σύζυγος και καλή μητέρα που ασχολείται με το σπίτι και τα παιδιά χωρίς ερωτήσεις και άλλα ενδιαφέροντα και χωρίς καμία εκτός σπιτιού δραστηριότητα.

    

Στις περιπτώσεις που λόγω κοινωνικής θέσης, δεν ασχολείται με το νοικοκυριό, η «καλή» γυναίκα ασχολείται με το κέντημα ενώ η «κακιά» με τη εμφάνισή της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα «καλής» κοπέλας η Αφροδίτη η οποία «ούλη τη μέρα μες στο σπίτι με τις παρακόρες και τις σκλάβες της, ύφαινε, έγνεθε, κεντούσε και πουθενά δεν πήγαινε»[6]    

[1] Ο βασιλιάς νουνός(Χίος), Ζωή Βαλάση, στο Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους                                                

 Ο περίεργος νάνος, Το γαλάζιο φως, Η πριγκίπισσα κι ο ράφτης                                                             

     

   Πουθενά δε βλέπουμε μια αυθεντική καθημερινή γυναίκα με συνηθισμένα προβλήματα, προβληματισμούς και ενδιαφέροντα. Πουθενά δεν φαίνονται τα προσωπικά προβλήματα των γυναικών και η σχέση τους με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Πουθενά δεν φαίνεται οι γυναίκες να έχουν όνειρα και επιθυμίες εκτός από το να είναι «κυρίες» του σπιτιού. Καμία αντίδραση καμία επιθυμία για μια διαφορετική ζωή. Μοναδικό όνειρο των κοριτσιών ο γάμος με το πριγκιπόπουλο. Και για να κατακτήσουν αυτό το όνειρο πρέπει να είναι καλές, υπάκουες, εργατικές όπως η Χιονάτη κι η Σταχτοπούτα. Ο γάμος και η οικογένεια είναι οι σπουδαιότερες αξίες για τις γυναίκες των παραμυθιών. Σε κανένα όμως παραμύθι δε φαίνεται τι έγινε μετά την πραγμάτωση αυτού του στόχου. Θεωρείται αυτονόητο ότι «έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα»

Σε πολλά παραμύθια τονίζεται η μητρότητα, κυρίως όταν πεθαίνει η μητέρα που οπωσδήποτε ήταν «καλή» και την ανατροφή τους αναλαμβάνει μια μητριά που σίγουρα είναι «κακιά»[7]. (Σταχτοπούτα, Χιονάτη, Χανς και Γκρέτελ)

[1] Η Αφροδίτη κι ο βασιλέας, Τα παραμύθια του λαού μας

[1]Αυτό το γεγονός το συναντάμε και στα ελληνικά παραμύθια, π.χ. Η Πούλια κι ο Αυγερινός, στα Παραμύθια του λαού μας και στο Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους, Η Μαρδίτσα και Οι εννιά αγριόκυκνοι και η ωραία Ελένη στα Παραμύθια του λαού μας.

 

Πουθενά δε διαφαίνεται η εκδοχή να μείνουν τα παιδιά με τον πατέρα. Θεωρείται αυτονόητο ότι εφόσον πεθάνει η μητέρα πρέπει οπωσδήποτε ο πατέρας να βρει μια γυναίκα να περιποιείται τον ίδιο και να μεγαλώσει τα παιδιά.

   Από τα σύγχρονα παιδικά βιβλία ξεχωρίσαμε κάποια που ασχολούνται με τους ήρωες των γνωστών παραμυθιών ανατρέποντας τους ρόλους. Στο «Η δεσποινίς Τρέξε αν θέλεις να σωθείς» του Philippe Correntin, στη θέση της κοκκινοσκουφίτσας βλέπουμε ένα ζωηρό, ακούραστο, δυναμικό κοριτσάκι που βασανίζει ακόμη και το λύκο που είναι ένα ταλαίπωρο, φοβισμένο αγρίμι.

Στο «Γεύμα των Λύκων» του Geoffrey de Pennart, ο Μελέτης, το γουρουνάκι συλλαμβάνεται από το λύκο ενώ μαζεύει μανιτάρια στο δάσος. Για να μη τον φάει ο λύκος κάνει όλες τις δουλειές του σπιτιού και μαγειρεύει υπέροχα φαγητά.

      

Στο βιβλίο «Ο Λύκος ξαναγύρισε», του Geoffrey de Pennart, βλέπουμε όλους τους ήρωες που υπήρξαν θύματα του λύκου να μαζεύονται σ’ ένα σπίτι για να προστατευτούν επειδή ο Λύκος ξαναγύρισε. Περιμένοντας ετοιμάζουν όλοι μαζί ένα δείπνο. 

   Ευτυχώς η νεότερη παιδική λογοτεχνία ασχολείται με θέματα σύγχρονα και προάγει σύγχρονα προβλήματα μεταξύ των οποίων και η ισότητα.

Ελπίζουμε ότι το ίδιο συμβαίνει και στα παιδικά προγράμματα της τηλεόρασης η οποία σχεδόν μονοπωλεί την ψυχαγωγία των παιδιών και καταλαμβάνει τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο τους. Πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους τους υπεύθυνους (πολιτεία, φορείς της εκπαίδευσης, συγγραφείς παιδικών βιβλίων και σχολικών εγχειριδίων) ότι η διαιώνιση των στερεότυπων ρόλων και εικόνων των δύο φύλων έχει αρνητικές επιπτώσεις στο σύνολο της κοινωνίας.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.Αγγελικής Α.Γιαννικοπούλου, Μικρές συνωμοσίες, Επτά ημέρες,

     Καθημερινή, 29-3-1998

2. Ζωή Βαλάση, Ιδεολογικά μηνύματα, Επτά ημέρες, Καθημερινή, 29-3-1998

3. Ζωή Βαλάση, «Δείπνο με μάγισσες και κολατσιό με δράκους, Ελληνικά Γράμματα, 2000

4. Ζωή Βαλάση, Το Τεσσεροφύλλι, Κέδρος, 1996

5.Γιώργου Ιωάννου, Παραμύθια του λαού μας,, Ερμής, Αθήνα 1973

6.Μ.Γ. Μερακλή, Τα παραμύθια μας, Εκδ. Κωνσταντινίδη, Θεσσαλονίκη

7.Μαρούλα Κλιάφα,12+1 Παραμύθια από τη Θεσσαλία, Καστανιώτη, 1991

8.Ελένη Παναγοπούλου- Παπαθανασίου, Τα παραμύθια της γιαγιάς, Δωδώνη, 1983

9.Geoffrey de Pennart, Ο λύκος ξαναγύρισε, Παπαδόπουλος, Αθήνα 1995

10.Σ. Ζαραμπούκα- Μ. Λυμπεροπούλου, Η Κοκκινοσκουφίτσα, Κέδρος 1983

11.Ρένα Ρώσση-Ζαϊρη, Η Σταχτοπούτα, Εκδ.Ρώσση, Αθήνα, 1988

12.Η Σταχτοπούτα, Σειρά: Τα Αγαπημένα μου Παραμύθια, Modern Times,Αθήνα 1999

13.Philippe Correntin, «Η δεσποινίς Τρέξε αν θέλεις να σωθείς», Παπαδόπουλος, Αθήνα 1997

14.«Γιατί όχι μαζί με το λύκο;», Κέδρος 1983

15.Τόνυ Ρος, «Το αγόρι που φώναζε λύκος»,Πατάκης 1992

16.Τόνι Ρος, «Κοκκινοσκουφίτσα», Εκδ. Δεληθανάση, 1982

17.Ευγένιος Τριβιζάς, «Τα τρία μικρά λυκάκια», Μίνωας,1993

18.Δ.Στίκα, «Κοκκινομακαρονοσκουφίτσα», Εκδ. Τέσσερα, 1991

19.Σ. Μακ Νώτον, «Ουπς», Εκδ. Παπαδόπουλος,1996

20. Ελένη Τσιάλτα, Η γιαγιά μου η μάγισσα, Εκδ.Πατάκη,1991

21.Ελένη Μαντέλου, Η περιπέτεια της περιπέτειας, Εκδ. Πατάκη, 1990

22. Η Χιονάτη και η επτά νάνοι, Disney Classics

23. G.de Pennart, Το γεύμα των λύκων, Εκδ. Παπαδόπουλος, 1998

ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ 

ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΑΤΗΣ 

 

Η παράσταση δόθηκε σύμφωνα με τις σκηνοθετικές οδηγίες

του Δημήτρη Μπουζάνη

 

Χιονάτη: Ελίζα Πραβίτα

Πρίγκηψ: Γιώργος Χατζηκωνσταντινίδης

Δημοσιογράφος: Απόστολος Τσουλουφίδης

 

ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΤΗΣ ΧΙΟΝΑΤΗΣ 

ΧΙΟΝΑΤΗ: Ε! άι στα κομμάτια, Πρίγκηψ!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Σε ποιον μιλάς έτσι, Χιονάτη;

ΧΙΟΝΑΤΗ: Στον κηφήνα που παντρεύτηκα! Μέχρι εδώ μ’έχεις φέρει πια!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Κι εσύ επίσης! Ως πότε νομίζεις πως θ’ανέχομαι τους βάρβαρους τρόπους σου!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Άκουσε να σου πω, Πρίγκηψ! Άμα δε σ’αρέσει, μάζεψε τις κορώνες σου και δρόμο!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Έτσι έ! Πολύ καλά, λοιπόν! Εσύ θα το μετανιώσεις!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Πού πας;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Πάω από κει πούρθα! Πάρτο απόφαση, Χιονάτη! Τα πικρά σου λόγια ήτανε η κροτίδα που τίναξε στον αέρα το οικοδόμημα της σχέσης μας. Χωρίζουμε….

ΜΠΡΙΜΗΣ: Εδώ Λιλιπούπολη, Εδώ Λιλιπούπολη! Σας μιλάει ο δημοσιογράφος Μπρίμης. Γεια σας παιδιά! Από το παράθυρο του ραδιοφωνικού σταθμού βλέπω πέρα ως Πέρα τη χιονισμένη Λιλιπούπολη με τα χαρακτηριστικά λιλιποπουλίτικα σπιτάκια που βγάζουνε καπνό. Βλέπω εκεί ψηλά στην αγροτική Λίλιτζα την παραμυθένια πριγκηπική καλύβα, «η Χαρούμενη Μοναρχία», στολισμένη μα παγοκρύσταλλα. Στο μοναδικό παράθυρο της καλύβας στέκεται η θλιμμένη κυρία Χιονάτη. Είναι ντυμένη στα κάτασπρα. Πάνω στα μαύρα γυαλιστερά μαλλιά της φοράει ένα στεφάνι από εντελβάις και στα κρινένια χέρια της κρατάει μια τούρτα σαντιγί με κεράκια.

ΧΙΟΝΑΤΗ: Αχ! Και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα! Πούντα τα καλά! Πούντα τα καλύτερα! Που απ’όταν τέλειωσε το παραμύθι και παντρεύτηκα τον πρίγκηπα δεν είδα άσπρη μέρα! Από χώρα σε χώρα γυρίζαμε σαν τους ατσίγγανους μπας και βρει ο Πρίγκηψ τίποτα κορόιδα να τον κάνουν βασιλιά! Παγκοσμίως ρεζίλι γίναμε! Και σαν να μη φτάνανε όλα αυτά, μια που δεν είχε άλλους υπηκόους, αποφάσισε να διατάζει εμένα από το πρωί ως το βράδυ: Σκούπισε, Χιονάτη! Μαγείρεψε, Χιονάτη! Φέρε μου τούτο! Φέρε μου εκείνο! Ώσπου μου βγάλαν και τραγούδι.

ΤΡΑΓΟΥΔΙ 

Κυρία Χιονάτη, κυρία Χιονάτη,

Πώς περνάτε πέστε μας, στο όμορφο παλάτι.

 

Τρίβω, σκουπίζω και το παρκέ γυαλίζω,

μ’ένα σφουγγαρόπανο τα πάντα σαπουνίζω,

το σκύλο βουρτσίζω, το σπίτι αερίζω

και μόλις τελειώσω αμέσως ξαναρχίζω

τρίβω, σκουπίζω και το παρκέ γυαλίζω

 

Κυρία Χιονάτη, κυρία Χιονάτη,

Πώς περνάτε πέστε μας, στο όμορφο παλάτι.

Σούπες, πιλάφια, παστίτσια μαγειρεύω,

με μια κουτάλα ξύλινη τη σάλτσα ανακατεύω,

πλένω τα πιάτα, τα ψίχουλα μαζεύω,

ποτέ δεν κοιμάμαι, ποτέ δε χαζεύω,

σούπες, πιλάφια, παστίτσια μαγειρεύω.

 

Κυρία Χιονάτη, κυρία Χιονάτη,

Πώς περνάτε πέστε μας, στο όμορφο παλάτι.

Πλένω, απλώνω, μπαλώνω, σιδερώνω,

τινάζω τα παπλώματα και τα κρεβάτια στρώνω

και το νεροχύτη συνέχει ξεβουλώνω,

ποτέ μου, ποτέ μου, ποτέ μου δεν τελειώνω,

πλένω, απλώνω, μπαλώνω, σιδερώνω

 

ΧΙΟΝΑΤΗ: Κουνήσου Χιονάτη, κούρεψε τα πρόβατα, άρμεξε τα γίδια, πήξε το τυρί. Κι αυτός πήγαινε καβάλα στ’ άλογο κι εγώ έτρεχα από πίσω με τα πόδια! Ώσπου μια μέρα, άνθρωπος είμαι, έσπασα! Γιατί βρε Πρίγκηψ, γιατί είσαι τέτοιος; Γιατί μ’ ανάγκασες να φτάσω στα άκρα; Αφού το ξέρεις ότι κατά βάθος σούχω αδυναμία! Γιατί ξενιτεύτηκες και μ’ άφησες στη Λιλιπούπολη ξένη, χωρισμένη κι εγκαταλελειμμένη! Αχ! ποιος να μου τόλεγε ότι φέτος θα γιόρταζα τα γενέθλιά μου μόνη! Τέλος πάντων! Χρόνια μου πολλά! Φού….. Μ’ένα φύσημα έσβησαν όλα τα κεριά, όπως έσβησαν με τον ξενητεμό σου τα όνειρά μου Αχ! Πρίγκιπα μου, πού να βρίσκεσαι τώρα;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Χιονάτηηη!!! Χιονάτηηη!!!!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Ακούω τη φωνή του, ή με γελούν τ’αυτιά μου;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Χιονάτηηη!!! Χιονάτηηη!!!! Πού είσαι;

ΧΙΟΝΑΤΗ: Εδώ στη Λίλιτζα! Σε περιμένω!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Εβγα, πεντάμορφη, στο παραθύρι σου να δεις τον άντρα, τον αφέντη και τον κύρη σου.

ΧΙΟΝΑΤΗ: Καλώς τον έξυπνο, ψηλό κι ωραίο πρίγκιπα μου, που ήρθε να μου ευχηθεί για τα γενέθλιά μου.

ΠΡΙΓΚΗΨ: Χρόνια πολλά, Χιονάτη μου, σου εύχομαι να ζήσεις, και τα τριάντα χρόνια σου να τα εκατοστίσεις!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Αλήθεια, με σκεφτόσουνα εκεί στην Αυστραλία;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Η σκέψη σου η συνεχής, μου έγινε μανία. Χιονάτη μου, μετανοώ για όσα σούχω κάνει.

ΧΙΟΝΑΤΗ: Κι εγώ, αυτά που σούκανα, ξέχνα τα μάνι-μάνι.

ΠΡΙΓΚΗΨ - ΧΙΟΝΑΤΗ: Τα περασμένα ας γίνουνε για πάντα ξεχασμένα κι οι δυο μαζί να Ζήσουμε καλά κι ευτυχισμένα.

ΠΡΙΓΚΗΨ: Για τ’άσπρα σου γενέθλια από την ξενιτιά, δώρα σου εκουβάλησα ωραία κι ακριβά !

ΧΙΟΝΑΤΗ: Βλέπω το χρυσοστόλιστο κουτί με την κορδέλα! Μα μη με βασανίζεις πια! Δώστο μου τώρα, έλααα!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Πάρτο, Χιονάτη μου γλυκιά και άνοιξέ το τώρα!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Ευχαριστώ, αγάπη μου! Τι βλέπω; Τρία δώρα!!!(ανοίγει τα δώρα) Τι είναι αυτό το χρυσό πανί; 

ΠΡΙΓΚΗΨ: Μάντεψε, μάντεψε…

ΧΙΟΝΑΤΗ: Κι αυτό το παλούκι με τα χρυσά πούπουλα, τι είναι;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Δε σου θυμίζει τίποτα, χρυσή μου;

ΧΙΟΝΑΤΗ: Μπα! Να και μια χρυσή κατσαρόλα!!!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Ακριβώς .Είναι το χρυσό τσεμπέρι, η χρυσή ξεσκονίστρα και η χρυσή κατσαρόλα

ΧΙΟΝΑΤΗ: Τι θες να πεις;

ΠΡΙΓΚΗΨ: Θέλω να πω πως μια και δεν μπόρεσα ακόμη να σε κάνω βασίλισσα της Λιλιπούπολης, αποφάσισα να σε κάνω βασίλισσα του σπιτιού. Σου αγόρασα λοιπόν, αυτή τη στολή που θα τη ζηλεύουν όλες. Νάσαι σίγουρη! Θα τη φοράς κάθε πρωί και θ’ αρχίζεις τη φασίνα: θα πλένεις, θα σφουγγαρίζεις, θα ξεσκονίζεις, θα τινάζεις, θα κάνεις παρκέ, θα γυαλίζεις τις κορώνες μου, θα τρίβεις τα τζάμια, θα σιδερώνεις κι ύστερα θα μπαίνεις στην κουζίνα. Θ’ αρπάζεις τη χρυσή κατσαρόλα και θα μου μαγειρεύεις ό,τι τραβάει η ψυχή μου! Ύστερα θα με περιμένεις κεντώντας στο παράθυρο και σιγοτραγουδώντας! Ύστερα….

ΧΙΟΝΑΤΗ: Ύστερα θα σου πετάξω τα δώρα σου στο κεφάλι κι άντε να βρείς άλλο θύμα να εκμεταλλεύεσαι!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Γιατί χρυσή μου; Δεν σου αρέσουνε τα δώρα μου; Προτιμάς δηλαδή να με Περιποιείσαι με κουρελαρίες;

ΧΙΟΝΑΤΗ: Προτιμάω να καταλάβεις μια και καλή ότι δεν σε παντρεύτηκα για να σε υπηρετώ! Λάθος πόρτα χτύπησες! Να το τσεμπέρι σου!!!

ΠΡΙΓΚΗΨ:   Ωωχ!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Να κι η ξεσκονίστρα σου!!!

ΠΡΙΓΚΗΨ: Ωωχ! Ωωχ!

ΧΙΟΝΑΤΗ:   Να κι η κατσαρόλα σου!!!! Πάρτα κι άδειασέ μου τη γωνιά!!!

ΠΡΙΓΚΗΨ:Δεν πάω πουθενά!

ΧΙΟΝΑΤΗ: Φύγε που σου λέω να μη σου φέρω στο κεφάλι και τις υπόλοιπες κατσαρόλες του σπιτιού!!!

ΠΡΙΓΚΗΨ:  Φεύγω. Πάω στο Δήμαρχο να με φιλοξενήσει προσωρινά στο δημαρχείο. Αχάριστη Χιονάτη!!! Ποτέ σου δεν κατάλαβες πόσο τυχερή ήσουν που σε παντρεύτηκε ο πρίγκιπας του παραμυθιού.

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

 

«Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις»

Σύνταγμα, άρθρο 4, παρ. 2

 

«Τα ιστορικά γεγονότα που σφράγισαν την πορεία της ανθρωπότητας μας είναι γνωστά, σχεδόν αποκλειστικά, από αντρικές γραφίδες. Αυτό, κάθε άλλο παρά μεμπτό θα ήταν, αν οι γραφίδες των ιστορικών συγγραφέων δεν α­γνοούσαν, επίσης σχεδόν αποκλειστικά και με διαφαινό­μενο αίσθημα ανωτερότητας, την παράλληλη κοινωνική δραστηριότητα, καθώς και τη συμβολή στο ιστορικό γί­γνεσθαι, τον φύλου στο οποίο δεν ανήκουν γιατί, βέ­βαια, κάθε αναγνώστης με κρίση θ' αναρωτηθεί, πώς ά­ραγε συμβαίνει και στη διάρκεια μυριάδων χρόνων δεν έχει πρόσωπο, αν όχι ούτε και ύπαρξη, το ένα από τα δύο όλα κι όλα φύλα, που με τον όγκο του συνθέτει το μισό πληθυσμό του πλανήτη και με την ποιότητα του αναδεί­χνεται σε σταθερό δέλεαρ όλων των αντρών, άρα κι εκεί­νων που τόσο επιδεικτικά εμφανίζονται να το αγνοούν.

Σ' αυτές όλες τις ατέλειωτες χιλιετίες, το σκόπιμα α­γνοημένο κι αναγκαστικά περιθωριοποιημένο φύλο έχει μείνει σιωπηλό. Ύστερ' από μια «κοσμοϊστορική ήτ­τα» του, που θα τη δούμε στις επόμενες σελίδες, υποτά­χτηκε στις βουλές και στις ρυθμίσεις του νικητή, λειτούρ­γησε σαν αναπαραγωγική μηχανή για λογαριασμό του, στάθηκε πιστά και καρτερικά στο πλευρό του, στάλαξε λί­γο βάλσαμο ανθρωπιάς στην έμφυτη κι επίκτητη θηριω­δία τον, δούλεψε χωρίς ανταμοιβή κι αγωνίστηκε χωρίς ιδιοτέλεια, γέλασε λίνο κι έκλαψε πολύ, ενίσχυσε το μο­ναδικό σκοπό της παρουσίας του ανθρώπινου γένους πάνω στη Γη προσθέτοντας μερικές ψηφίδες στο γιγάντιο μωσαϊκό του παγκόσμιου πολιτισμού. Προσπάθησε χω­ρίς αναγνώριση, υπόμεινε χωρίς οίκτο, επέμεινε χωρίς το βασικό εφόδιο της μόρφωσης, ατένισε χωρίς ελπίδα μακριά, σ' ένα θαμπό κι αβέβαιο μέλλον. Διάφορες αρσενι­κές κοινωνικές μονάδες, με την ιδιότητα του πατέρα, του συζύγου, του γιου, του συγγενή, του προϊστάμενου, του γείτονα, του εραστή, αλλά και του κάθε τρίτου, αποτέλε­σαν ισάριθμους τυράννους για το «δεύτερο φύλο», ό­πως συνήθισε να το θεωρεί το αυτοανακηρυγμένο σαν «πρώτο». Μέσα στην αιωνιότητα του χρόνου «τα πάντα έρρεε» και μόνο η θέση του γυναικείου φύλου έμενε ίδια, με στιγμιαίες μόνο εκλάμψεις, πάντα στο δεύτερο ή τρίτο επίπεδο των ανδροκρατικών κοινωνιών, πάντα στο δεύτε­ρο ή τρίτο περιθώριο της αντρικής ιστορίας[8].»

Κανόνας στις πατριαρχικές κοινωνίες ήταν ότι η γυναίκα είναι κατώτερη από τον άνδρα και ανήκει στην εξουσία του. Η άποψη αυτή επικρατούσε στην αρχαιότητα και σ’ όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα μέχρι τα τέλη του 18^ου αιώνα.

Οι βαθιές και αμετάκλητες αλλαγές άρχισαν το 19^ο αιώνα. Η βιομηχανική επανάσταση έδωσε στη γυναίκα τη δυνατότητα να εργαστεί έξω από το σπίτι και, παρά τις άθλιες συνθήκες δουλειάς, το απεριόριστο ωράριο και την απάνθρωπη μεταχείριση, να απαιτήσει τη χειραφέτησή της και την εξίσωσή της με τον άνδρα σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικοοικονομικής και πολιτικής ζωής. Η οικονομική ανεξαρτησία ήταν και είναι το όπλο του γυναικείου φύλου για τη διεκδίκηση της ισότητας. Οι πρώτες γυναικείες διεκδικήσεις περιορίζονταν στην επιδίωξη πνευματικής ισότητας.

[1] Θ.Καρζή, Η γυναίκα στην αρχαιότητα, εκδόσεις ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ, Αθήνα 1987

Το πρώτο κείμενο για τη χειραφέτηση των γυναικών θεωρείται το δοκίμιο του Κοντορσέ «Η παραχώρηση πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες», το 1790. Όμως παρά τους αγώνες για το κυρίαρχο αυτό αίτημα, μόλις το 1946, μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, δόθηκε στη Γαλλία το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.

   Στην Ελλάδα, το 1868-1870, η Αιμιλία Κτενά και η Καλλιρρόη Κεχαγιά ζήτησαν ίση αμοιβή για ίση προσφορά εργασίας καθώς και ηθική και πνευματική χειραφέτηση της γυναίκας.

             

Το 1890 έγινε δεκτή η πρώτη Ελληνίδα φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

 

 Το 1930 δόθηκε στην Ελλάδα δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, όμως με πολλούς περιορισμούς. Το 1952 παραχωρήθηκε πλήρες δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι με αποτέλεσμα να εκλεγεί στη Θεσσαλονίκη, το 1953, η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, η Ελένη Σκούρα και, το 1956, η Λίνα Τσαλδάρη να γίνει η πρώτη Ελληνίδα υπουργός.

Αξίζει να αναφέρουμε τη Μαρία Σβώλου, Γενική Γραμματέα του Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας και πρωτοπόρο του Ελληνικού φεμινιστικού κινήματος, η οποία, το 1944, εξελέγη από τις οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης στην «Κυβέρνηση του βουνού».

Όμως παρά τα θετικά βήματα που έγιναν, η χειραφέτηση των γυναικών και η πλήρης εξίσωσή τους με τους άνδρες απέχουν πολύ από την ολοκλήρωση.

Ανεργία, αναλφαβητισμός, κακοποίηση πλήττουν τις γυναίκες ακόμη και στις αναπτυγμένες χώρες.

Η ανεργία πλήττει κυρίως τις γυναίκες ενώ ο μισθός όσων γυναικών δουλεύουν φτάνει τα δύο τρίτα του μισθού των ανδρών.

Η εκπαίδευση, αγαθό στο οποίο , σύμφωνα με το Χάρτη Δικαιωμάτων του Ατόμου, όλοι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν ισότιμη πρόσβαση, παίζει σημαντικό ρόλο για την αυτονόμηση της γυναίκας. Όμως, σύμφωνα με στοιχεία της Unesco 600.000.000 γυναίκες παραμένουν αναλφάβητες   (δύο στους τρεις αναλφάβητους είναι γυναίκες).

Μόλις το 60 % των γυναικών φοιτούν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και κάτω από 15% στη δευτεροβάθμια. Τα κορίτσια εγκαταλείπουν το σχολείο για να αναλάβουν οικιακές εργασίες, να γίνουν σύζυγοι και μητέρες. Εκατομμύρια ανήλικα κορίτσια εξωθούνται σε καταναγκαστικό γάμο στο Κονγκό, τη Νιγηρία, το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Ιράκ.

Η εκπροσώπηση των γυναικών στην επιστήμη είναι ακόμη πολύ χαμηλή. Ενώ κάθε χρόνο αποφοιτούν από τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά πανεπιστήμια περισσότερες γυναίκες από άνδρες, πολύ λίγες καταφέρνουν να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να κάνουν επιστημονική και ερευνητική καριέρα και να μπουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα.

Στις υποβαθμισμένες κοινωνίες, οι γυναίκες «παγιδευμένες» στη φτώχεια, στην καταπίεση, στην άγνοια, ζουν σ’ έναν κόσμο που τις μεταχειρίζεται σαν υποδεέστερα όντα.

Στα κράτη της Δύσης τα κορίτσια αρχίζουν πρώιμα τη σεξουαλική ζωή με αποτέλεσμα σχεδόν 15.000.000 έφηβες να γίνονται κάθε χρόνο μητέρες αντιμετωπίζοντας αυξημένους κινδύνους. Άλλωστε 1500 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα κατά την ώρα του τοκετού.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η βία ενάντια στις γυναίκες αποτελεί δυστυχώς ακόμη και σήμερα, διαδεδομένη μάστιγα και μάλιστα όχι μόνο στις υποβαθμισμένες κοινωνίες.

Η έκθεση της Unicef για τις κακοποιημένες γυναίκες δίνει ανατριχιαστικές εικόνες σε όλο τον πλανήτη:

  Μία στις πέντε γυναίκες παγκοσμίως πέφτει καθημερινά θύμα κάποιας μορφής κακοποίησης.

  Κάθε μέρα 14 γυναίκες θανατώνονται από γονείς ή συγγενείς επειδή έπεσαν θύματα βιασμού και «ατίμασαν» την οικογένειά τους.

  Στις ΗΠΑ μία γυναίκα κακοποιείται σωματικά κάθε εννιά λεπτά.

  Στη Σουηδία μία γυναίκα κακοποιείται μέχρι θανάτου κάθε δέκα μέρες.

  Στη Μ. Βρετανία μία γυναίκα δολοφονείται κάθε τρεις μέρες.

  Στην Ινδία το 40% των παντρεμένων γυναικών ξυλοκοπείται και κακοποιείται σεξουαλικά ενώ 5.000 γυναίκες πεθαίνουν ετησίως στο βωμό των προκαταλήψεων.

  Στην Αίγυπτο το 35% των γυναικών κακοποιούνται καθημερινά από το σύζυγό τους.

  Στο Πακιστάν, το 1997 θανατώθηκαν περισσότερες από 300 γυναίκες για λόγους τιμής.

  Στο Μπαγκλαντές είναι νομικά κατοχυρωμένο το να ρίχνει κάποιος οξύ στο πρόσωπο μιας γυναίκας.

 

Όμως οι πραγματικοί αριθμοί παραμένουν άγνωστοι. Τα στοιχεία αυτά βασίζονται μόνο στις επίσημες καταγγελίες. Ο φόβος της κατακραυγής οδηγεί τις περισσότερες γυναίκες στη σιωπή.

Χρειάζεται ακόμα αγώνας μεγάλος. Ο δρόμος για την πλήρη ισότητα ανδρών και γυναικών είναι ακόμα μακρύς. Πρέπει να καταβληθούν μεγάλες προσπάθειες από τις κυβερνήσεις, σε διεθνές επίπεδο, ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια, να αρθούν οι ανισότητες και να εξαλειφθούν οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των γυναικών του κόσμου πρέπει να είναι πρωταρχικός στόχος.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού κυρίαρχο ρόλο μπορεί να παίξει η παιδεία, το σημαντικότερο αγαθό μετά την υγεία. Το σχολείο μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην προώθηση της ισότητας ενθαρρύνοντας το διάλογο και την αλληλεγγύη, διδάσκοντας το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εκπαίδευση των νεότερων γενιών σύμφωνα με της αρχές της ισότητας πρέπει να αποτελεί πρωταρχική έγνοια της πολιτείας, του σχολείου, του εκπαιδευτικού.

Μόνο μέσα από την ευρεία γνώση και την πολύπλευρη μόρφωση μπορεί να γίνει συνείδηση και εν τέλει πραγματικότητα η πλήρης ισότητα των δύο φύλων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ

1.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ «ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΖΩΗ»

2.ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ «ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ», τ. λήμ. ΓΥΝΑΙΚΑ

3.Το νέο πρόσωπο του κόσμου» τ.2^ο (περιοδικό της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας)
α. «Δειλά βήματα για δικαιώματα και χειραφέτηση των γυναικών» σ.14
β. «Η μακρά πορεία της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών» σ.16
γ. «Η εκπαίδευση θυσιάζεται, οι αναλφάβητοι πληθαίνουν» σ.4

4.Η ΕΒΔΟΜΗ, Τρίτη 9 Μαρτίου 2004, «Η θέση της γυναίκας παραμένει δεινή σε όλο τον πλανήτη»  

5.ΤΑ ΝΕΑ, Τετάρτη 10 Μαρτίου, ένθετο, «Το τέλος του ασθενούς φύλου»

6.ΒΗΜΑ, Κυριακή 14 Μαρτίου 2004, ένθετο Science, «Οι γυναίκες της Επιστήμης»

7.Θ. Καρζή, Η γυναίκα στην αρχαιότητα, εκδόσεις ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ, Αθήνα 1987

μαθαίνω διασκεδάζοντας

κείμενα

 

γελοιογραφίες

 

παιχνίδια

 

 

 

 

                                                                                     Έλλη Νικολαϊδου

 

 

Ποια από τις παρακάτω απόψεις είναι αντίθετη με τις αρχές της ισότητας;

 

• «Η χειραφέτησις της Ελληνίδος δια της εργασίας»

                                                             Καλλιρόη Παρρέν, 1887

 

• «Το πρότυπό μας πρέπει να είναι η χειραφετημένη γυναίκα, η ανεξάρτητη γυναίκα του μέλλοντος. Είναι έξυπνη, μορφωμένη, ελεύθερη. Δεν είναι αναγκασμένη να παντρευτεί σαν τα αδύναμα, τα άοπλα σημερινά μας κορίτσια. Εργάζεται και κερδίζει όπως ο άνδρας. Δεν της πέρασε ποτέ από το νου να δώσει προίκα. Η εργασία είναι η δύναμις της γυναίκας στο μέλλον».

                                                               Αθηνά Γαϊτάνου-Γιαννιού, 1910

 

• «Δύο είναι τα επαγγέλματα που αρμόζουν στις γυναίκες, το της νοικοκυράς και το της εταίρας»

                                               Εμμανουήλ Ροϊδης, 1918

 

• «Η εργασία είναι τόσον στενώς συνυφασμένη με την ελευθερίαν, ώστε να μην επιτρέπεται να στερήσωμεν τοιούτου δικαιώματος την γυναίκα»

                                                                              Αλ. Σβώλος, 1930

 

• «Το να είσαι γυναίκα σημαίνει: να υπηρετείς έναν άνδρα και να αγαπάς τα παιδιά ίσαμε τα βαθιά σου γεράματα. Ίσαμε που να σε οδηγήσουνε στο άσυλο και η νοσοκόμα να σου μιλάει μπεμπεδίζοντας, όπως μιλάνε στα μωρά, στους ηλίθιους και στους ξεμωραμένους: «Εδώ θάναι μια χαρά γιαγιούλα! Έτσι δεν είναι γιαγιούλα;»

                                                             Μαρία Καρντινέλ

 

• «Το μέλλον του άνδρα είναι η γυναίκα»

                                          Λουί Αραγκόν

 

• «Αν θέλεις κάποιος να πει κάτι, ζήτα το από έναν άνδρα.

           Αν θέλεις κάποιος να κάνει κάτι, ζήτα το από μία γυναίκα»

                                                             Μάργκαρετ Θάτσερ

 

• «Το πρόβλημα της Ελληνίδας σήμερα είναι καθαρά γεωγραφικό… Η Ελληνίδα πλησιάζει με περισσότερη ταχύτητα στη Δύση, απ’ ότι ο άνδρας ξεκολλάει από την Ανατολή»

                                                                               ΚΥΡ

 

         Τι σας κάνει εντύπωση στον παρακάτω πίνακα του Ν. Λύτρα;

 

  

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΛΥΤΡΑΣ, Επιστροφή από το πανηγύρι

Ποια στοιχεία απεικονίζουν τη σκληρή πραγματικότητα στα παρακάτω δημοτικά τραγούδια;

Μα έχω γέρον άντρα

και δυο μικρά παιδιά

ολημερίς με δέρνει

έχει σκληρή καρδιά…

                                Σούστα της Κω

 

Ψηλά στην Κοστιλάτα, στα κρύα τα νερά,

χορεύουν τα κορίτσια μαζί με τα παιδιά.

Πω πω πω πω τρομάρα τους,

να μην το μάθει η μάνα τους….

                                                   Δημοτικό Ηπείρου

Αντιστοιχίστε

Κύριο αίτημα  των φεμινιστικών διεκδικήσεων του 19ου αιώνα	Α. Λυσιστράτη
Πρώτη Ελληνίδα φεμινίστρια	Β. Λίνα Τσαλδάρη
Πρώτη Ελληνίδα  υπουργός	Γ. Εκκλησιάζουσες
1952	Δ. Καλλιπάτειρα
Τόλμησε να παραβεί τους νόμους των ανδρών και να μπει μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο	Ε. Καλλιρόη Παρρέν
Κωμωδία του Αριστοφάνη σύμφωνα με την οποία οι γυναίκες της Αθήνας συνωμοτούν και αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της πόλης, αναθέτοντας τις δουλειές του σπιτιού στους άνδρες.	Στ. Η παραχώρηση πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες
7.Κωμωδία του Αριστοφάνη σύμφωνα με την οποία οι γυναίκες   της Ελλάδας συγκεντρώνονται και συνεργούν για να σταματήσουν τον   Πελοποννησιακό πόλεμο	Ζ. Παραχώρηση του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι στην Ελλάδα

 

 

«Προσωπικά ντρέπομαι, θίγομαι σαν άνθρωπος, όταν σκέφτομαι, ότι η γυναίκα, που κάνει την ίδια δουλειά με μένα, αμείβεται με λιγότερα χρήματα. Ντρέπομαι και θίγομαι, όταν σκέφτομαι ότι ο νόμος μου επιτρέπει να αποφασίζω εγώ, για τα πάντα, μέσα στο σπίτι μου. Ντρέπομαι και θίγομαι, όταν μια γυναίκα δεν μπορεί να χαρεί τη ζωή, όπως εγώ. Ντρέπομαι και θίγομαι, επειδή ανήκω σε μια κοινωνία, που δεν προστατεύει την άγαμη μητέρα, αλλά την περιφρονεί. Ντρέπομαι και θίγομαι, όταν βλέπω ολόγυρα μου πασάδες, που φεύγουν την ίδια ώρα απ' το γραφείο με τη γυναίκα τους, γυρίζουν στο σπίτι, αυτοί πιάνουν την εφημερίδα και περιμένουν από τη σύζυγο τους να μαγειρέψει, να σερβίρει, να φροντίσει για τα παιδιά, να πλύνει, να φτιάξει το σπίτι, να μπαλώσει. Ντρέπομαι και θίγομαι όταν υπάρχει ακόμη ο θεσμός της προίκας. Ντρέπομαι και θίγομαι, με δυο λόγια, μπρος στην ανυπεράσπιστη γυναίκα, που εγώ, ο παντοδύναμος, λόγω συνθηκών, άντρας είμαι σε θέση να της κουρελιάσω την αξιοπρέπεια, να βγάλω επάνω της όλα τα απωθημένα μου, να την κατηγορήσω με ελεεινούς ψιθύρους και να βγω και λάδι!...»

                                                                                 

                                                                         Λευτέρης Παπαδόπουλος

      

 

Άκουσα συχνά να λένε: «Είναι στη φύση της γυναίκας να είναι σύζυγος και μητέρα. Να αφοσιώνεται σ’ αυτούς που αγαπάει, να ασχολείται με το σπίτι… Στη γυναίκα δεν αρέσει να αναμιγνύεται στις υποθέσεις του κόσμου…» Δηλαδή, αν όλα αυτά ήταν αλήθεια, η γυναίκα ίδια στο Παρίσι, στην Καλκούτα ή στην Πολυνησία. Θα είχε τις ίδιες ανησυχίες με το μεσαίωνα και την αρχαιότητα.

Για τους υπέρμαχους της «Αιώνιας Γυναίκας», οι διαφορές θα ήταν ανάξιες λόγου: οι γυναίκες είναι πάντα γυναίκες και ήδη από τη στιγμή της γέννησής τους «ο κύβος ερρίφθη», το πεπρωμένο είναι καθορισμένο. Η εξέχουσα ανθρώπινη ύπαρξη είναι ο άνδρας. Σ’ αυτόν ανήκουν όλες οι ανθρώπινες δυνατότητες.

Η γυναίκα προσδιορίζεται μόνο σε σχέση μαζί του. Όπως υπάρχει η μέρα και η νύχτα, η καλή και η ανάποδη, η γυναίκα είναι η αντίστροφη και συμπληρωματική εικόνα του άνδρα: ο άνδρας είναι δυνατός, αυτή αδύναμη, ο άνδρας είναι ενεργητικός, αυτή ταπεινή, αυτός περήφανος, η γυναίκα ταπεινή.

Γυναίκα σημαίνει αφοσίωση, διαίσθηση, ισορροπία, ανθρωπιά, αίσθηση της λεπτομέρειας. Σημαίνει επίσης γλυκύτητα, ομορφιά ευαισθησία. Αυτά είναι τα προτερήματά της. Τα ελαττώματά της; Πολυάριθμα: έλλειψη λογικής, αστάθεια, κοκεταρία. Είναι αδύναμη, ευκολόπιστη, ανίκανη να διοικήσει.

Να η φύση μας, έτσι όπως μας την καταλογίζουν. Αν κάποια από μας προσπαθήσει να πει ότι δεν είναι έτσι, θα της προσάψουν ότι δεν έχει «θηλυκότητα», ότι είναι ένα είδος τέρατος διότι είναι «παρά φύση». Αυτή η «φύση», μέσα στην οποία μας φυλακίζουν, υπάρχει πράγματι ή μήπως δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας μύθος;

Αδυναμία, παθητικότητα, αφοσίωση είναι χαρακτηριστικά γραμμένα στα χρωματοσώματά μας και στις ορμόνες μας σαν ένα πεπρωμένο αναπόφευκτο;

Η μήπως αδίκως τα χαρακτηρίζουν «γυναικεία»; Η μήπως πράγματι είμαστε έτσι, αλλά επειδή έτσι εκπαιδευτήκαμε;

 

                   KATIE BREEN, Femme pratique, No 119, Ιούνιος 1999

                 

         Test

 

1. Πιστεύετε ότι η γυναίκα δουλεύει

Α. γιατί ο άνδρας της δε «βγάζει» αρκετά

Β. για να είναι ανεξάρτητη

Γ. γιατί δεν έχει τι να κάνει

 

2. Σε μια εταιρεία αποφασίζουν την ίδρυση μιας ομάδας για την επίλυση κάποιου θέματος. Ποια ομάδα νομίζετε ότι θα είναι πιο αποτελεσματική;

Α. μια ομάδα ανδρών γιατί οι γυναίκες δεν μπορούν να παίρνουν αποφάσεις.

Β. μια ομάδα γυναικών γιατί οι γυναίκες είναι πρακτικές και έχουν διαίσθηση.

Γ. μια μικτή ομάδα γιατί η συνεργασία και η ισότιμη συμμετοχή φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα

 

3. Τι πιστεύετε ότι παίζει μεγαλύτερο ρόλο σε μια επιτυχημένη σχέση;

Α. να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός των δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας του άλλου

Β. ο άνδρας να περιποιείται τη γυναίκα και να της κάνει δώρα

Γ. η γυναίκα να προσέχει την εξωτερική της εμφάνιση  και να είναι καλή νοικοκυρά

 

4. Πιστεύετε ότι πετυχημένη γυναίκα είναι:

Α. Αυτή που έχει μια πετυχημένη καριέρα

Β. Αυτή που έχει μια σωστή οικογένεια

Γ. Αυτή που έχει πετύχει τους στόχους της

 

5. Πιστεύετε ότι τα παιδιά πρέπει να τα φροντίζουν

Α. οι γυναίκες γιατί οι άνδρες από τη φύση τους, δεν μπορούν να φροντίσουν σωστά τα παιδιά

Β. γυναίκες και άνδρες εξ ίσου

Γ. οι γυναίκες ως προς την περιποίηση και οι άνδρες στα μαθήματα

 

 

Οι σωστές απαντήσεις                                                      

 

1	2	3	4	5
Β	Γ	Α	Γ	Β

 

 

 

   Συμπληρώστε τον πίνακα οριζόντια με ήρωες γνωστών παραμυθιών για να ανακαλύψετε την κρυμμένη λέξη στη γαλάζια στήλη

 

 

1
2
3
4
5
6
7

1. Έκανε όλες τις δουλειές στο σπίτι των νάνων
2. Έχασε το γοβάκι της και παντρεύτηκε το βασιλόπουλο
3. Ήταν τρία και ήθελαν να φτιάξουν το σπιτάκι τους
4. Το φίλησε η πεντάμορφη και μεταμορφώθηκε σε βασιλόπουλο
5. Είχαν η Χιονάτη και η Σταχτοπούτα
6. Είχε επτά παιδιά και πήγε να φέρει φαγητό
7. Ήταν επτά μικρόσωμοι μεταλλωρύχοι

        Η Αϊσέ είναι φοιτήτρια στο Παρίσι και η Φατμέ στην Καμπούλ. Έφτιαξαν τον παρακάτω μυστικό κώδικα για να μην καταλαβαίνει κανείς τα μυστικά τους στην αλληλογραφία τους. Τι έγραψε η Αϊσέ στη Φατμέ;

2Β   4Β3Δ5Γ4Δ2Β4Δ1Α   1Α1Δ1Α4Δ5Α4Β   2Δ5Α1Γ4Β3Δ2Γ5Γ   5Β1Α4Β 4Ε2Δ4Β2Γ5Γ4Δ2Β4Δ1Α.

αξίζει τον κόπο, διαβάστε το……….

  

ΑΝΔΡΕΑ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΥ

 

Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς

 

[απόσπασμα]

 από το βιβλίο του ΟΕΔΒ, 2001, ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ της Α’ Λυκείου

Στο βιβλίο του, που εκδόθηκε το 1856, ο συγγραφέας παρουσιάζει τα κοινωνικά ήθη της πατρίδας του και προτείνει μεταρρυθμίσεις τολμηρές για την εποχή του. Οι σκέψεις του είναι διατυπωμένες σε άρθρα που αναφέ­ρονται στην οικογένεια, τη θρησκεία και την πολιτική. Οι αντίπαλοι τον έπει­σαν το δεσπότη της Κεφαλονιάς να τον αφορίσει

 

Η ΠΡΟΙΚΑ 

Τίποτις πουλιό* ενάρετο από τες θυσίες ενός γονή, για να πανδρέψει τη θυγατέρα του. Μα κάθε αρετή έχει και τα όρια της, περασμένα* τα οποία η αρετή εκείνη χάνει το χαρακτήρα της, και βαθμηδόν προχωρώντας γένε­ται έγκλημα. Ο Κεφαλλονίτης εις τες θυσίες οπού κάνει για να παντρέψει, τη θυγατέρα του προσθέτει και τη θυσία της θυγατέρας του επειδή θυσιά­ζει τη θυγατέρα του την ίδια εις την απόφαση του να την υπανδρέψει! 

Το προικιό είναι η αιτία της θυσίας. Ένα προικιό είναι απαραίτητο, έ­να προικιό πρέπει να υπάρξει, επειδή τούτο είν' εκείνο που στην Κεφαλλονιά κάνει τον κύριο σκοπό* του γάμου· οι γονείς ως επί το πλείστον δεν ημπορούνε ναν το δώσουνε χωρίς μεγάλες θυσίες. Βαλμένοι ανάμεσα στο Πρέπει και την αδυναμίαν της εκτελέσεως, νομίζουνε ναν τους είναι συγχωρημένο ν' απανωτιάσουνε* το προικιό, λείποντες από τα χρέη τους* τα πλέον ιερά με τες θυγατέρες τους.

Έτσι, ο γονής αρνείται κάθε έξοδο δια την ανατροφήν της κόρης του, κάθε έξοδο δια την ψυχαγωγίαν της, κάθε έξοδο δια την ευπρέπειαν των φορεμάτων της. Η θροφή της είναι από τες φθηνότερες· και ο γιατρός δεν έρχεται ποτέ στην αρχή της αρρώστιας της!... Μα δε φθάνει ετούτη έχειχρέος να δουλέψει το σπίτι!... και ο γονής οικονομάει κι εδώθε το έξοδο της δούλας, κάνοντας δούλα τη θυγατέρα του, δια να προσθέσει στο προι­κιό της και τούτηνε την οικονομία!

Οι ελεεινές τούτες οικονομίες, οι οποίες δια να γενούνε τάλαρα εζουπήξανε* τες ψυχικές δύναμες του παιδιού μας, μαζώνουνται όμως εις το ύστερο, και κάνουν' ένα ποσόν, αρκετό να κινήσει την κερδοσκοπία ενός γαμπρού. Ο γαμπρός μας έρχεται τότε και παίρνει τα αργύρια εκείνα, τι­μή* της ψυχοχτονίας οπού ο γονής έκαμε εις τη θυγατέρα του, και τα ο­ποία παρασταίνουνε στο γαμπρό την αξία της ανθρωπιάς οπού ήθελ' έχει η γυναίκα του, αν ήθελε ξοδευθούνε σ' εδαύτη! 

"Ετσι, το θηλυκό τούτο το αδικημένο ξαναρχίζει ως και στο σπίτι του ανδρός της την παλιά της τέχνη, και βάνεται κι εκεί να κάμει τη δούλα!.. 

Προς τι λοιπόν η παντρειά της; Προς τι οι τόσες θυσίες; Προς τι η απαν­θρωπιά των γονέων;

«Ναι, ήθελε μου πούνε οι γονείς, αλλ' αν δεν κάμομε έτσι, οι θυγατέ­ρες μας, μένουν ανύπανδρες· επειδή ο μόνος όρος οπού μας βάνουνε οι γαμπροί είναι τα χρήματα, και όποια δεν έχει χρήματα δεν πανδρεύεται. 

Όταν ήθελε ανασταίνομε* γουρούνια για πούλημα, ήθελ' είναι λογικό το φοβέρισμα και ο φόβος. Ο πουλητής, τω όντι, πρέπει να κοιτάει την ευχαρίστηση του αγοραστή. Και τότες, αν ο αγοραστής ήθελ' έχει χρεία για γουρούνια παχιά, παχιά έπρεπε να 'ναι τα γουρούνια μας· αν ήθελε τα χρειάζεται μεγάλα, μεγάλα· και αν, για μία περίσταση εξαιρετική, ή­θελε τα χρειάζεται στραβά και κουτσά, τα γουρούνια μας έπρεπε να 'ναι στραβά και κουτσά. Πραγματικώς, η αρρώστια του σκότιου* δίνει περσό­τερη τιμή εις τες χήνες· και όποιος έχει χήνες για πούλημα κάνει καλά ναν τους προμηθεύει την αρρώστια εκείνη· το ευνούχισμα περσότερη τι­μή στους κοκόρους- και όσοι ανασταίνουνε κοκόρους για δόσιμο* κά­νουν καλά ναν τους καπονίζουνε,* κτλ. Τέτοια είναι η φύση και οι όροι του εμπορίου.

Αλλ' όταν πρόκειται δια τα παιδιά μας, το πράμα αλλάζει. Τα παιδιά μας δεν πρέπει ναν τα μεταχειριζόμασθε ως πράγματα εμπορεύσιμα. Εμείς δεν πρέπει ν' ανασταίνομε τα παιδιά μας για το κόμοδο* ενός τρίτου. Εμείς πρέπει ν' ανασταίναμε τα παιδιά μας για τον εαυτό τους. Ο γά­μος είναι βέβαια ένα από τα συμβάντα τα πλέον αξιοσημείωτα, ίσως κιόλας το πλέον αξιοσημείωτο της ζωής τους· ακολούθως πρέπει πάντα να 'χομε κατά νουν ως παι τούτο στην ανατροφή που τους δίνουμε· λέω ακόμη περ­σότερο, λέω ότι πρέπει ναν τα αναθρέφαμε δια τον γάμον αλλά καθόσον* ο γάμος ημπορεί ναν τα ωφελήσει, καθόσον ο γάμος ημπορεί να καλυτερέψει ακόμη περσότερο την καλή θέση εις την οποία χρεωστούμε ναν τα βάλομε, διαμέσου μιας ανατροφής όσο 'μποροΰμε καλύτερης.

Και όμως δεν κάνουμ' έτσι. Εμείς εξεναντίας θυσιάζουμε την ανατροφή, δηλαδή την ανθρωπιά των παιδιώνε μας, εις την ιδέα της υπανδρείας τους!...

Εμείς χτηνοποιούμε το παιδί μας, για να σωρέψομε τάλαρα, ναν τα δώσομε, μαζί με το παιδί μας το χτηνοποιημε'νο, εις όποιονε θέλει ναν τα πάρει και τα δυο!...

Θυσιάζοντες την ανθρωπιά στην ιδέα του γάμου, θυσιάζουμε εκείνο που δε δίνει καιρό, σ' εκείνο που δίνει καιρό, εκείνο που αν δεν το κάμομ' εμείς δε γένεται, εις άλλο που 'μπορεί να γένει και χωρίς εμάς. Θυ­σιάζουμε το βέβαιο εις το αβέβαιο· το κύριον εις το εξαρτσύμενο. Θυσιά­ζουμε τέλος πάντων το παιδί μας και τη συνείδηση μας εις την χτηνώδη φιλαργυρία ενός κερδοσκόπου αγνώστου!... και όλο τούτο γιατί; Γιατί έ­τσι εσυνηθίστηκε!...

Έτσι εσυνηθίστηκε!... Μα κάποτε οι συνήθειες έχουνε μιαν αιτία, και στην περίσταση μας αιτία είναι η καμία συμπάθεια μεταξύ θηλυκών και γονέων! Ένα θηλυκό παιδί ήθελε προτιμήσει να πεθάνει καλύτερα παρά να μείνει να περάσει τη ζωή του με τους γονέους του!... Ένας πατέρας, μία μάνα, ήθελε προτιμήσουνε κάθε άλλο δυστύχημα παρά ναν τους μεί­νει ένα θηλυκό στο σπίτι!...

Και γιατί πάλε τούτο;

Επειδή ένας κύκλος φαύλος προλήψεων κάνει το σύστημα των οικογε­νειών μας. Ο γονής, για να πανδρέψει τη θυγατέρα του, νομίζει ναν του είναι συγχωρημένο* να 'βγάλει το προικιό της έως μέσα από τα σπλάγ­χνα της. Ενώ το θηλυκό εκείνο το τυραννεμένο, το κακοβλεμμένο, το υ­βρισμένο, δεν βλέπει άλλο μέσο ελευθερώσεως από τη σκλαβιά του πα­ρά το γάμο!... Έτσι, η τυραννία γένεται αιτία της απαιτήσεως της υπανδρείας, ενώ η απαίτηση τούτη γένεται πάλιν αιτία της τυραννίας!...

Εγώ πιστεύω ότι, αν εμεταχειριζόμεθα τες θυγατέρες μας με περσότερην αγάπη, το σπίτι μας ήθελε πάψει να είναι ωθηστικό* για δαύτες. Τό­τες με το πνεύμα τσυς αναπτυγμε'νο καλύτερα, ήθελ' έχουνε γνώριση* και πείρα του κόσμου, κι ερχόμενη η ώρα της υπανδρείας τους, ήθελ' έχουν υπομονή και γνώση δια να διαλέξουν το σύντροφο τους. Ήθελε δεχτούν εκείνον, οπού ήθελε κρίνουνε κατάλληλον να κάμει την ευδαιμονίαν τους, και ήθελε απορρίψουνε τον κερδοσκόπο που δεν ήθελε βλέπει σ' εδαύτες παρά το προικιό τους...

 

ΓΛΩΣΣΑΡΙ  

πουλιό: περισσότερο, πιο  

περασμένα: περιορισμένα 

απανωτιάζω: τοποθετώ απανωτά, οτιβάζα). 

κάνει τον κύριο σκοπό: θεωρείται κύριος σκοπός. 

λείποντες από τα χρέη τους: παραλείποντας τις υποχρεώσεις τους 

εζουπήξανε: έλιωσαν, εξάντλησαν. 

δόσιμο: πούλημα. 

τιμή: το αντίτιμο.                          

καπονίζω (από το καπόνι): ευνουχίζω κόκόρα για πάχυνση.

όταν ήθελε ανασταίνομε: αν θα μεγαλώναμε, 

σκότι, το: σηκώτι.                         

κόμοδο: (λ. ιταλ}, άνεση, ευκολία 

του είναι συγχωρημένον: του επιτρέπεται 

καθόσον: εφόσον,αν 

ωθηστικός: αποκρουστικός, μισητός 

γνώριση: γνώση

 

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

 

1. Πώς παρουσιάζει ο Α. Λασκαράτος τη ζωή της γυναίκας στο πατρικό και στο συζυγικό σπίτι;
2. Πώς κρίνει την αγωγή των κοριτσιών και τι προτείνει για τη βελτίωσή της;
3. Νομίζετε ότι οι απόψεις του Α. Λασκαράτου έχουν κάτι να πουν στην εποχή μας;