Το δασάκι μας

Λεπτομέρειες

Δημοσιεύτηκε στις Δευτέρα, 09 Απριλίου 2012 10:40

Γράφτηκε από τον/την Super User

Εμφανίσεις: 2014

ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ :

ΜΑΛΓΑΡΙΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

ΑΜΠΕΡΙΑΔΟΥ ΣΟΦΙΑ

ΒΟΥΛΤΣΙΑΔΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ

… αντί προλόγου

Η περιβαλλοντική ομάδα του 7^ου Γυμνασίου φέτος είχε ως θέμα της "Το δασάκι" . Το δασάκι αυτό που περιβάλλει το σχολείο μας, αυτό που μας χαρίζει τη σκιά του, αυτό που μας χαρίζει τη δροσιά του και την καθαρή ατμόσφαιρα. Πολλές φορές ως μαθητές καταφύγαμε σ' αυτό στα διαλείμματα είτε για να δροσιστούμε είτε για να ξεκουραστούμε και να χαλαρώσουμε.

Αποφασίσαμε λοιπόν ν' ασχοληθούμε περισσότερο μ' αυτό να μελετήσουμε τη χλωρίδα και την πανίδα του να το περιεργαστούμε στης διάφορες εποχές για να δούμε τις αλλαγές που συντελούνται και τις αποτυπώσαμε σε πολλές φωτογραφίες. Μάθαμε ότι το δασάκι μας δεντροφυτεύτηκε το 1967 και αποτελείται κυρίως από πεύκα και λίγα κυπαρίσσια. Με συχνούς περιπάτους, στα πλαίσια της Π.Ε., παρατηρήσαμε τα δέντρα και τα φυτά που υπάρχουν καθώς επίσης και τις διαφορετικές μορφές που έπαιρναν καθώς εναλλάσσονταν οι εποχές. Βρήκαμε σκιουράκια πάνω στα δέντρα του καθώς και μεγάλη ποικιλία εντόμων και πουλιών. Μάθαμε να υπολογίζουμε την ηλικία και το ύψος των δέντρων και διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν δέντρα που έχουν ηλικία 33 χρόνων.

Σιγά-σιγά με τη συχνή προσέγγιση το αγαπήσαμε το δασάκι μας και θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα πράγματα για τα δάση γενικά, για τις ωφέλειες που μας προσφέρουν, για το μεγάλο κέρδος που έχουμε από τη διατήρηση τους αλλά και την ανάπτυξη νέων δασών. Από την άλλη ασχοληθήκαμε με τους τρόπους που μπορεί να καταστραφεί ένα δάσος και για τις ανυπολόγιστες δυσάρεστες συνέπειες που μπορεί να έχει για την υγεία των ανθρώπων και για το οικοσύστημα.

Η χρονιά κύλησε μαθαίνοντας καινούργια πράγματα και η εμπειρία μας μεγάλωσε πάνω σε θέματα σχετικά με τα δάση. Η επίσκεψή μας μάλιστα στο δασαρχείο ήταν πολύτιμη και οι πληροφορίες που αποκομίσαμε πολύ ενδιαφέρουσες.

Τώρα που βρισκόμαστε πια στο τέλος αυτής της προσπάθειας με έκπληξη αλλά κι ευχαρίστηση διαπιστώνουμε ότι αυτό το δασάκι που παλαιότερα το αντιμετωπίζαμε ουδέτερα ή σχεδόν αδιάφορα τώρα πια το ζήσαμε, το εξερευνήσαμε, το απολαύσαμε, γίναμε ένα κομμάτι απ' αυτό και μέσα μας πια έχουμέ ένα δικό του κομμάτι. 

Οι μαθητές

και οι μαθήτριες

της Περιβαλλοντικής Ομάδας

Α. ΑΙΤΙΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

Τα δάση κάλυπταν κάποτε τη μισή έκταση της γης. Σήμερα περιορίζονται στο ένα τρίτο της. Ωστόσο τα δασικά οικοσυστήματα είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ζωής καθαρίζουν τον αέρα που αναπνέουμε, βοηθούν στην αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου, φιλοξενούν αναρίθμητα είδη ζώων και φυτών, μας παρέχουν ξυλεία, φάρμακα και άλλα πολύτιμα προϊόντα. Οι πρωτόγνωροι ρυθμοί με τους οποίους αφανίζονται ή υποβαθμίζονται τα δάση σήμερα, υπογραμμίζουν την κρισιμότητα της κατάστασης.

Σήμερα, με την επέκταση των πόλεων και των τεχνητών καλλιεργειών σε παγκόσμια κλίμακα και της κτηνοτροφίας στις υποανάπτυκτες χώρες, τα όρια του δάσους συμπιέζονται όλο και περισσότερο ενώ η ανθρωπότητα κινδυνεύει να στερηθεί το αναντικατάστατο αυτό φυσικό αγαθό.

Τα κύρια αίτια της υποβάθμισης και του αφανισμού των δασών είναι: Η αποδάσωση, καθώς τα φυσικά, τα ημι-φυσικά και τα παλαιά δάση αντικαθιστώνται από μη δασικές εκτάσεις. Στις απειλές που αντιμετωπίζουν αυτά τα δάση συγκαταλέγονται η υπερβολική βόσκηση, οι καταστροφικές υλοτομικές μέθοδοι, η ρύπανση, τα παράσιτα και οι ασθένειες, η συλλογή καυσόξυλων, η ανθρώπινη παρουσία που δεν σέβεται το περιβάλλον και οι ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ.

ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΒΟΣΚΗΣΗ: Η κτηνοτροφία των αιγοπροβάτων αποτελεί ένα βασικό παράγοντα υποβάθμισης του δάσους. Ένα παράδειγμα καταστρο-φικής επέμβασης είναι η βοσκή που ακολουθεί μια πυρκαγιά. Τα ζώα κα-ταστρέφουν τα νεαρά δεντρύλια που προσπαθούν ν’ αναπτυχθούν, με αποτέλεσμα την αργή αντικατάσταση του δάσους. Ας σημειωθεί ακόμη ότι σε πολλές χώρες αποψιλώνονται κάθε χρόνο μεγάλες εκτάσεις τροπικού δάσους για να δημιουργηθούν βοσκοτόπια.

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΥΛΟΤΟΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ: Η καταναλωτική ζήτηση στις εύκρατες χώρες επιταχύνει την εξάντληση των τροπικών δασών. Οι ανάγκες των βιομηχανικών χωρών για τροπική ξυλεία ωθούν πολλές κυβερνήσεις του Τρίτου Κόσμου να αφανίζουν τα δάση τους με υλοτόμηση για την οικονομική εκμετάλλευση τους.

ΡΥΠΑΝΣΗ: Δυστυχώς, οι χημικές πιέσεις από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την όξινη βροχή αποτελούν σήμερα μεγάλη απειλή για τα δάση της γης. Συγκεκριμένα, 31.000.000 περίπου εκτάρια δάσους στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη παρουσιάζουν σημεία φθοράς που οφείλεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ: Ένα ακόμη αίτιο της καταστροφής των δασών είναι τα παράσιτα και οι ασθένειες τους. Μεγάλες δασικές εκτάσεις έχουν καταστραφεί από ασθένειες και παράσιτα, καθώς η ασθένεια ενός δέντρου μπορεί να μεταδοθεί σε ίδιου αλλά και διαφορετικού είδους δέντρου.

ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΑΥΣΟΞΥΛΩΝ: Λόγω της δημογραφικής πίεσης, η συλλογή καυσοξύλων έχει καταντήσει αλόγιστη. Η συλλογή τους γίνεται αίτια καταστροφής των δασών κυρίως σε άνυδρες περιοχές, όπου η πυκνότητα του πληθυσμού είναι υψηλή και ο ρυθμός φυσικής ανάπτυξης της βλάστησης παραμένει χαμηλός και γύρω από μεγάλες πόλεις, όπου η αυξημένη ζήτηση καταπονεί τα δασικά αποθέματα.

ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ: Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι ο άνθρωπος συμβάλλει στην εξαφάνιση και στην καταστροφή των δασών. Τα τελευταία χρόνια η οικονομική εκμετάλλευση του δάσους είναι πολύ μεγάλη, καθώς ο άνθρωπος μολύνει το δάσος ρίχνοντας σκουπίδια, εκχερσώνει το δάσος κυρίως για καλλιέργεια και οικοπεδοποίηση του χώρου που κάλυπτε και συνήθως από αμέλεια ή εκ προθέσεως γίνεται πρόξενος μεγάλων καταστροφικών πυρκαγιών.

ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Οι πυρκαγιές είναι μια απ’ τις σημαντικότερες αιτίες καταστροφής των δασών. Μια γενική κατάταξη των πυρκαγιών είναι:

α) Πυρκαγιές που οφείλονται σε φυσικές αιτίες, όπως σε κεραυνούς και αυταναφλέξεις.

β) Πυρκαγιές που οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες.

Οι πυρκαγιές που προέρχονται από ανθρώπινες δραστηριότητες οφεί-λονται συνήθως σε κακόβουλες ενέργειες(εμπρησμοί)ή αμέλεια.

Οι περιπτώσεις πυρκαγιών από αμέλεια ή απροσεξία είναι περισσότερες και μπορούν να προέλθουν από: 

¨     Πέταμα αναμμένων σπίρτων και τσιγάρων

¨     Εγκατάλειψη εστιών φωτιάς μέσα ή κοντά στο δάσος

¨     Καθάρισμα αγρών(κάψιμο χόρτων, καλαμιών κ.τλ.)

¨     Κάψιμο θάμνων για την διευκόλυνση της βοσκής.

¨     Κάψιμο σκουπιδιών

¨     Σπινθήρες από μηχανήματα

¨     Κάπνισμα μελισσών

¨     Χρήση φυσιγγιών με βίσμα

¨     Εμπρησμοί

¨     Κεραυνοι

Β. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

¨     Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο χάνονται 11-15 εκατομ. εκτάρια τροπικού δάσους (έκταση μεγαλύτερη από εκείνη της Αυστρίας).

¨     Τα τροπικά δάση, που καλύπτουν μόνο 7% της ξηράς, περιέχουν περισσότερα από τα μισά γνωστά είδη ζώων και φυτών, όπου περιλαμβάνεται το 80% των εντόμων και το 90% των πρωτευόντων.

¨     Τα μισά από τα βασικά είδη που καλλιεργούνται για διατροφή προέρχονται από τα τροπικά δάση.

¨     25% των φαρμάκων που καταναλώνονται στις ΗΠΑ οφείλουν τις δραστικές ουσίες τους σε φυτά. Μόνο όμως το 1% των φυτικών ειδών έχουν διερευνηθεί ως τώρα. Πιστεύεται ότι 1.400 περίπου φυτά του δάσους έχουν αντικαρκινογόνες ιδιότητες.

¨     50.000 τ.χλμ. τροπικού δάσους αποψιλώνονται κάθε χρόνο. Υλοτομείται μόνο το 4-10% των δέντρων, περισσότερο όμως από το ένα τρίτο του εδάφους παραδίδεται στη διάβρωση.

¨     80% των δασικών περιοχών είναι κτήματα του δημοσίου.

¨     40% του όγκου και 32% της αξίας του διεθνούς εμπορίου τροπικής ξυλείας εισάγονται στην Ευρώπη.

¨     Περισσότερη από τη μισή τροπική ξυλεία που εισάγεται στην Ευρώπη χρησιμοποιείται στην οικοδομική και στην ξυλουργική. Με την υπόλοιπη κατασκευάζονται κοντραπλακέ, έπιπλα, κιβώτια και στεγανοί στύλοι.

Γ. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

Όταν ένα δάσος καταστρέφεται έχουμε τεράστιες, ανεπανόρθωτες, ανυπολόγιστες συνέπειες στο περιβάλλον, στην οικονομία, στη ζωή μας: 

¨     Καταστρέφεται η ξυλεία του δάσους και έτσι έχουμε επιπτώσεις στην οικονομία του τόπου.

¨     Τα δάση σε περίοδο έντονων βροχοπτώσεων λειτουργούν ως προστατευτικά τείχη και αποφεύγονται οι πλημμύρες.

¨     Η καταστροφή των δασών συντελεί στην μείωση του πληθυσμού των ορεινών περιοχών του τόπου, γιατί εκλείπει κάποια απασχόληση που δίνει στους κατοίκους, π.χ. υλοτόμοι.

¨     Καταστρέφεται ένας σημαντικός πνεύμονας οξυγόνου και ένας χώρος αναψυχής.  

Δ.ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ 

Μπροστά σε μια πυρκαγιά δεν πρέπει ποτέ να στεκόμαστε αδιάφοροι ή αμήχανοι από άγνοια, γιατί έτσι γινόμαστε συνυπαίτιοι της καταστροφής. Διότι πυρκαγιά σημαίνει καταστροφή ενός πολυτιμότατου αγαθού που λέγεται δάσος. Σημαίνει τεράστιες, ανυπολόγιστες, ανεπανόρθωτες συνέπειες για το περιβάλλον, την οικονομία, τη ζωή μας. Να γιατί δεν πρέπει να στεκόμαστε με αδιαφορία και ν’ απομακρυνόμαστε όταν βλέπουμε πυρκαγιά.      

Αλλά δεν είναι μόνο η αδιαφορία που δε δικαιολογείται, είναι και η αμηχανία από άγνοια. Πρέπει να γνωρίζουμε τι πρέπει και τι μπορούμε να κάνουμε, πώς να βοηθήσουμε και να επέμβουμε για την κατάσβεσή της. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι έχει τεράστια σημασία, η επέμβαση για την κατάσβεση να γίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.

Εάν καθυστερήσουμε λίγα λεπτά μπορεί να είναι πολύ ΑΡΓΑ!!! ‘Οσο πιο γρήγορα βρεθούμε κοντά στη φωτιά, όσο πιο γρήγορα επέμβουμε για να τη σβήσουμε, τόσο ευκολότερα θα πετύχουμε το σκοπό μας, τόσο αποτελεσματικότερη θα είναι η προσπάθειά μας. 

Ε. ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ

Ασφαλώς, η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του μεγάλου κινδύνου που απειλεί τα δάση μας - των Πυρκαγιών. Η πρόληψη των πυρκαγιών, όμως, συνδέεται με τις αιτίες που τις προκαλούν και βέβαια η αποφυγή τους αφορά τον καθένα. Είναι ανάγκη, λοιπόν, πέρα από τα προληπτικά μέτρα που λαμβάνει η Πολιτεία, ο καθένας να προσπαθεί ώστε να μη γίνει ποτέ πρόξενος πυρκαγιάς.

Πιο συγκεκριμένα, με τις υποχρεώσεις που ορίζονται απ’ τη Δασική Νομοθεσία, θα πρέπει κυρίως:

¨     Να μην ανάβει ή να διατηρεί φωτιά για οποιοδήποτε σκοπό στο ύπαιθρο και μέσα σε δάση ή δασικές εκτάσεις ή πλησίον τους και μέχρι απόσταση 300 μέτρων.

¨     Να μην τοποθετεί ή να εγκαταλείπει εύφλεκτες ύλες, άχρηστα είδη και απορρίματα μέσα σε δάση ή δασικές εκτάσεις και μέχρι απόσταση 300 μέτρων.

¨     Να μην καίει αγρούς ή αγροτικές εκτάσεις ή χορτολιβαδικά εδάφη όταν βρίσκονται μέσα σε δάση ή δασικές εκτάσεις ή κοντά τους και μέχρι απόσταση 300 μέτρων κ.λπ. Γενικά δεν πρέπει να γίνεται χρήση της φωτιάς στο ύπαιθρο.

¨     Να μην πετάει αναμμένα τσιγάρα μέσα στα δάση και στις δασικές εκτάσεις.

Πρέπει να προλάβουμε προτού επεκταθεί και γίνει δύσκολη η αντιμετώπιση της. Μπορούμε να δράσουμε μόνοι μας, εάν η έκταση της φωτιάς είναι μικρή ή με άλλους εάν είναι μεγάλη.

Ο πιο απλός τρόπος για να σβήσουμε μια πυρκαγιά είναι να χρησιμοποιήσουμε κλαδιά με τα οποία χτυπάμε τις φλόγες στη βάση τους – στη ρίζα τους. Ωστόσο, η προσπάθεια καταπολέμησης της πυρκαγιάς με κλαδιά δέντρων μπορεί να μην είναι αποτελεσματική.

Ακόμη μπορούμε να ρίξουμε χώμα ή νερό αν υπάρχει, άλλα αντικείμενα (π.χ. ρούχα) ή ν’ ανοίξουμε και αντιπυρικές ζώνες μπροστά ή λοξά στο μέτωπο της φωτιάς – προς την κατεύθυνση που προχωράει η φωτιά.            

Θα πρέπει να χτυπάμε τη φωτιά κατά μέτωπο, αν μας το επιτρέπουν οι φλόγες και ο καπνός να πλησιάσουμε. Διαφορετικά τη χτυπάμε από τα πλάγια προχωρώντας προς το μέτωπο.   Παράλληλα προσέχουμε να μην αφήνουμε τυχόν μεμονωμένες εστίες που μπορούν να εξελιχθούν επικίνδυνα, χωρίς να τις σβήσουμε τελείως.        

Αν στο μεταξύ έχει έρθει η δασική υπηρεσία ή και άλλες ενισχύσεις (π.χ. πυροσβεστική υπηρεσία κ.λπ.) δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε τη φωτιά, διότι η βοήθεια όλων μέχρι το τελικό σβήσιμο είναι πολύτιμη. Θα πρέπει να ακολουθήσουμε τις οδηγίες των αρμόδιων δασικών υπαλλήλων για να βοηθήσουμε έτσι πιο αποτελεσματικά στην προσπάθεια της κατάσβεσης.         

Αλλά και μετά την κατάσβεση και προτού εγκαταλείψουμε τον τόπο της φωτιάς πρέπει να ελέγξουμε καλά όλη την περιοχή και προπαντός το όριο της καμένης έκτασης για τυχόν εστίες που πολλές φορές δε φαίνονται από μακριά, ώστε ν’ αποφύγουμε τον κίνδυνο της αναζωπύρωσης και μιας νέας πυρκαγιάς.

Επίσης, θα πρέπει να συμβάλλουμε στην αναζήτηση και την τιμωρία του εμπρηστή. Επιπλέον πρέπει να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση των ζημιών του δάσους.         

    
Για περιπτώσεις που πρέπει να ‘χουμε κάποια εργαλεία γι αντιμετώπιση τυχόν πυρκαγιάς π.χ. σε εξοχική κατοικία, σε κτήμα κ.λπ., σαν πιο απαραίτητα είναι : το φτυάρι, η σκαπάνη, η τσουγκράνα, το τσεκούρι, το χειροπρίονο ή αλυσοπρίονο και ο φορητός πυροσβεστήρας νερού.

ΣΤ. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΛΛΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

¨     Να κατασκευάζουμε περιφράξεις σε περίπτωση αναδάσωσης, γιατί τα πρόβατα τρώνε τα νεαρά φυτά. Οι περιφράξεις πρέπει να είναι κατασκευασμένες από πασάλους με ξύλο καστανιάς για να αντέχουν στην υγρασία, περιτριγυρισμένοι από 4-5 κομμάτια σύρμα.

¨     Να μη πετάμε στο δάσος σκουπίδια.

¨     Να χρησιμοποιούμε χημικά και μηχανικά μέσα για ν΄αντιμετωπίσουμε τις κάμπιες, οι οποίες εξασθενούν τα δέντρα και κυρίως τα πεύκα.

¨     Με λίγη λοιπόν θέληση και μικρή προσπάθεια μπορούμε να προσφέρουμε πολύτιμη βοήθεια για την προστασία των δασών, για περισσότερα δάση, για καλύτερη ζωή!!                                                                                                                                                   

Ζ.ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ  ΚΑΒΑΛΑΣ   Αναδάσωση γίνεται όταν τα δέντρα είναι σε χειμερία νάρκη, δηλαδή από τον Δεκέμβριο μέχρι το Μάρτιο. Από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο τα δέντρα θέλουν τους χυμούς τους για να αναπτυχθούν. Έτσι βρίσκουμε την ευκαιρία να τα αλλάξουμε περιβάλλον όταν δεν το καταλαβαίνουν και όταν <<ξυπνήσουν>> να αρχίσουν μία νέα ζωή στο καινούριο τους περιβάλλον. Η αναδάσωση πρέπει να γίνεται υπό καθορισμένες συνθήκες, για να έχουμε ένα ικανοποιητικό ποσοστό επιτυχίας, όπως να είναι υγρός ο καιρός χωρίς ηλιοφάνεια.

ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ

Το περιαστικό δάσος της Καβάλας φυτεύτηκε το 1923-1924 πιθανόν από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Καταστράφηκε το 1985. Σε εκείνη την τεράστια πυρκαγιά κάηκαν περίπου 10.000 στρέμματα δασικής έκτασης, από τα οποία σήμερα έχουν αναδασωθεί τα 7.000 και συνεχίζεται η αναδάσωση με γρήγορους ρυθμούς. Οι αναδασωτέες εκτάσεις πρέπει να προστατεύονται με φράχτες από τα αιγοπρόβατα που σκαρφαλώνουν στα μικρά δέντρα και τρώνε τους βλαστούς με αποτέλεσμα να μη μπορούν τα δέντρα να αναπτυχθούν.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Η δασική υπηρεσία υποστηρίζει αντιπυρικά έργα της πυροσβεστικής. Τέτοια έργα είναι οι αντιπυρικές ζώνες, δεξαμενές νερού μέσα στο δάσος για γρήγορο ανεφοδιασμό των οχημάτων και η δημιουργία μονοπατιών μέσα στο δάσος. Αξίζει να σημειωθεί ό,τι οι δρόμοι πολλές φορές λειτουργούν ως αντιπυρικές ζώνες και ευκολύνουν το δρόμο των οχημάτων προς τη φωτιά.

ΑΝΑΔΑΣΩΣΕΙΣ 

Η δασική υπηρεσία κάνει αναδασώσεις για πολλούς λόγους :

¨     Οικονομικούς π.χ. ξυλεία

¨     Προστασία από πλημμύρες: λειτουργία του δάσους ως αντιπλημμυρικό έργο

¨     Προστασία από την διάβρωση: συγκράτηση εδαφών από τις ρίζες

¨     Κοινωνικούς: αποκέντρωση

¨     Ψυχαγωγία, διασκέδαση και αναψυχή ανθρώπων των ανθρώπων των πόλεων

Πρέπει να περιμένουμε, μετά από μια πυρκαγιά, ένα με δύο χρόνια για να δούμε αν το δάσος θα αναγεννηθεί από μόνο του. Στην περίπτωση αυτή έχουμε φυσική αναδάσωση η οποία έχει μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας. Επίσης πρέπει να προσέξουμε κατά την αναδάσωση να μη φέρνουμε ξένα είδη δέντρων προς την περιοχή. Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ό,τι όσο πιο μεγάλο είναι ένα δέντρο τόσο πιο μικρές πιθανότητες επιτυχίας έχουμε γιατί έχει μεγάλο υπέργειο τμήμα το οποίο κατά την προσαρμογή του στο νέο περιβάλλον δεν μπορεί να το θρέψει.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΦΥΤΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ 

Χωρίζονται σε τρία είδη φυτών αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα περισσότερο καλλωπιστικοί.

¨          Τα γυμνόριζα που χαρακτηρίζονται από το μικρό κόστος και ποσοστό επιτυχίας. Επίσης πρέπει να φυτεύονται γρήγορα και πριν ξεραθούν οι ρίζες τους.

¨          Τα βολόφυτα που βρίσκονται σε σακουλάκια και <<πριμοδοτούνται>> κατά το φύτεμα τους. Αυτά τα χαρακτηρίζουν το μεγάλο κόστος και ποσοστό επιτυχίας.

¨          Υπάρχει και μια ενδιάμεση κατηγορία ανάμεσα στα γυμνόριζα και στα βολόφυτα.

Υπάρχουν βέβαια και άλλα είδη φυτών που καταφέρνουν να επιζήσουν από μια πυρκαγιά. Αυτά είναι συνήθως θάμνοι οι οποίοι ριζοβλαστάνουν, δηλαδή αναγεννιούνται Καθώς το υπόγειο τμήμα τους (ρίζες) δεν καίγονται. Τέτοιοι θάμνοι είναι το μιλιάρι, σπάρτο, ψευδακακία, ο δρυς, η κουμαριά, το ρείκι κ.α. Αυτά τα είδη εκτός από την δυνατότητα να αναγεννιούνται, έχουν μεγάλη αισθητικά αξία και αποτελούν μελισσοτροφικά είδη.  

Το κυπαρίσσι είναι ένα δέντρο που σε αντίθεση με το πεύκο δεν καίγεται εύκολα. Έτσι χρησιμοποιείται πολλές φορές σε αναδασώσεις μπαίνοντας ανάμεσα στα πεύκα δημιουργώντας αντιπυρικές ζώνες, αλλά και προσδίδοντας ομορφιά σπάζοντας τη μονοτονία. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται τα μεικτά δάση που αφθονούν στην περιοχή μας. Σε ένα μεικτό δάσος δεν θα έχουμε ολική καταστροφή από μια ασθένεια αλλά θα προσβληθούν και θα καταστραφούν δέντρα ενός είδους μόνο.

Η ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ 

Στην Καβάλα μετά την καταστροφική φωτιά του 1985 γίνεται συνέχεια αναδάσωση και μέχρι τώρα έχουν φυτευτεί 2.000.000 δεντρίλια. Το ποσοστό επιτυχίας αυτής της αναδάσωσης κυμαίνεται στο 65% - 70% , που κρίνεται αρκετά ικανοποιητικό αν λάβουμε υπ’ όψη μας το αφιλόξενο πέτρινο έδαφος της περιοχής.

Οι φωτιές προκαλούν μεγάλο κακό στην οικονομία γιατί εκτός των άλλων οι αναδασώσεις απαιτούν μεγάλα ποσά χρημάτων και πολύ περισσότερα για την υποστήριξη των νέων δέντρων.

Τα δέντρα που καίγονται πολύ εύκολα είναι τα κωνοφόρα, λόγω της ρητίνης και τα πλατάνια.

ΑΙΤΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ

¨     Η σημαντικότερη αιτία για την καταστροφή των δασών είναι τα σκουπίδια που προκαλούν μη αναστρέψιμη για το δάσος κατάσταση γιατί είναι πολύ δύσκολο να αποσυντεθούν.

¨     Άλλη αιτία είναι η απληστία των βοσκών που βάζουν φωτιές για να βοσκάνε τα πρόβατά τους. Έτσι έχουν αποδεδειγμένα πολύ μεγαλύτερη παραγωγή κρέατος και γάλακτος.

¨     Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεχτικοί γιατί έχουμε μεγάλο ποσοστό πυρκαγιών που προκαλείται από αμέλεια (πικ-νικ, κάψιμο χόρτων κ.α.)

¨     Υπάρχει και ένας άλλος τρόπος καταστροφής που όμως διαφέρει από τους υπόλοιπους γιατί είναι φυσικός. Αυτός είναι οι κάμπιες οι οποίες ευδοκιμούν από τη Θράκη μέχρι τη Χαλκιδική και προσβάλουν και καταστρέφουν κυρίως τα πεύκα.

¨     Γι’ αυτούς τους λόγους τα δέντρα πρέπει να είναι αραιά μεταξύ τους και στην περίπτωση προσβολής από κάποια ασθένεια όπως καρκίνο της καστανιάς ή κάμπιες να απομακρύνεται και να καίγεται τι μολυσμένο δέντρο.  

ΠΩΣ ΦΥΤΕΥΟΥΜΕ ΕΝΑ ΔΕΝΤΡΟ

¨     Ανοίγουμε ένα μεγάλο λάκκο ώστε να χωράνε όλες οι ρίζες μέσα προσέχοντας να κοιτάνε όλες προς τα κάτω.

¨     Αφού έχουμε φυτέψει το δέντρο ποτίζουμε και πατάμε καλά το γύρο χώρο για να μη μείνει αέρας ή κενά ανάμεσα στις ρίζες και το χώμα.

¨     Αμέσως μετά σκάβουμε ένα πινάκιο γύρω από το φυτό για να κρατάει νερό. 

ΤΑ ΕΙΔΗ ΔΑΣΩΝ

¨     Τα περιαστικά δάση

Βλάστηση: θάμνοι καλλωπιστικοί για να είναι ευχάριστοι προς τους επισκέπτες και άλλα μεγάλα δέντρα διαφόρων ειδών για ποικιλία.

¨     Τα παρθένα δάση

Χαρακτηρίζονται από τη μη επέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό τους περιβάλλον.

ΕΘΝΙΚΟΙ ΔΡΥΜΟΙ

Υπάρχει μεγάλη αυστηρότητα στους εθνικούς δρυμούς γιατί είναι τα μόνα μέρη πρασίνου που έχουν μείνει. Οι εθνικοί δρυμοί της Ελλάδας είναι: 

¨     Βίκου Αώου

¨     Βάλια Κάλτα

¨     Ολύμπου

¨     Οίτη

¨     Παρνασού

¨     Σουνίου

¨     Σαμαριάς

¨     Αίνου

¨     Πρεσπών

¨     Πάρνηθα 

*Το δάσος της Δαδιάς δεν θεωρείται εθνικός δρυμός γιατί υπάρχει μεγάλη επέμβαση του ανθρώπου που δεν αφήνει τη φύση να αναγεννηθεί μόνη της (όρνια).

ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ

Όπως ξέρουμε από τα αρχαία ακόμα χρόνια, το δάσος συνέβαλε ευεργετικά στην ανάπτυξη του ανθρώπου. Επίσης το δάσος συμβάλλει και σε άλλους παράγοντες όχι μόνο για τον άνθρωπο αλλά και για την υπόλοιπη πανίδα και χλωρίδα.

Το δάσος συμβάλλει:

¨     Στην παραγωγή οξυγόνου.

¨     Στην προστασία του περιβάλλοντος από τη ρύπανση.

¨     Στην εξισορρόπηση ακραίων θερμοκρασιών .

¨     Στην αποτροπή της διάβρωσης του εδάφους και σχηματισμού χειμάρρων.                                       

¨     Στη συγκράτηση του νερού της βροχής και στη δημιουργία πηγών.

¨     Στην προστασία από τους ανέμους.

¨     Στη μείωση των επιβλαβών ακτινοβολιών.

¨     Στη μείωση της ηχορύπανσης.

¨     Στην εξασφάλιση στέγης και τροφής των ζώων.

¨     Στην παραγωγή υλικών αγαθών όπως ξύλου, καρπών κ.λ.π.

¨     Συμβάλλει στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη.

¨     Στην αποτροπή της εξάτμισης του νερού από το έδαφος και στην αύξηση της υγρασίας του.

¨     Στην ενίσχυση των υπόγειων στρωμάτων νερού.

¨     Στη βελτίωση της ποιότητας του νερού ενεργώντας σαν μικροβιολογικό, χημικό και φυσικό φίλτρο του νερού.

Βλέπουμε λοιπόν πως το δάσος είναι ένας κύριος παράγοντας, όχι μόνο υλικών αγαθών, αλλά και ζωής. Γιατί λοιπόν το καταστρέφουμε;

Πρέπει να συμβάλουμε κι εμείς για την προστασία του περιβάλλοντος, γιατί το δάσος είναι η ζωή μας.               

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ

Στα πλαίσια του προγράμματος της Π.Ε. πραγματοποιήσαμε τριήμερη εκπαιδευτική εκδρομή στη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας στις 27 – 28 – 29 / 4 / 2001.

Τη πρώτη μέρα επισκεφθήκαμε την πόλη της Καστοριάς (περιήγηση στη λίμνη, στις πλατείες, στις εκκλησίες, στα παλιά αρχοντικά). Μας έγινε ξενάγηση από το Δήμο Δισπηλιού στον προϊστορικό ομώνυμο λιμνιαίο οικισμό. 

Τη δεύτερη μέρα πήγαμε στην περιοχή των Πρεσπών (Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, μέσω της νέας πλωτής γέφυρας στο νησάκι του Αγ. Αχιλλείου). Επισκεφθήκαμε την πόλη της Φλώρινας. 

Η τελευταία μέρα ήταν αφιερωμένη στον Αρκτούρο. Μας έγινε ενημέρωση στο χωριό Αετός από τους υπεύθυνους του κέντρου και έπειτα επισκεφθήκαμε το Νυμφαίο και το χώρο της προστατευόμενης αρκούδας. Επιστρέψαμε στη πόλη μας αφού κάναμε στάση στην Έδεσσα και είδαμε τους καταρράκτες.

Στη διάρκεια του προγράμματος πραγματοποιήσαμε τα παρακάτω :

¨  Αντλήσαμε πληροφορίες από τις βιβλιοθήκες των σπιτιών μας, τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας και έντυπα του Δασαρχείου.

¨  Πήραμε συνεντεύξεις από υπαλλήλους του Δασαρχείου και κατοίκους της περιοχής όπου βρίσκεται το δασάκι και το σχολείο μας.

¨  Ήρθαμε σε επαφή με άλλα σχολεία που ασχολήθηκαν με παρόμοια θέματα και ενημερωθήκαμε (π.χ. 22^ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας).

¨  Καλέσαμε στο σχολείο μας Αξιωματικό της Πυρεσβεστικής και μας μίλησε για θέματα προστασίας του δάσους από πυρκαγιές.

¨  Επισκεφθήκαμε το Δασαρχείο Καβάλας και ενημερωθήκαμε από τον Αναπληρωτή Διευθυντή του.

¨  Κάναμε συχνές επισκέψεις στο χώρο μελέτης μας (παρατηρήσαμε – συζητήσαμε – φωτογραφήσαμε).

¨  Τοποθετήσαμε θερμόμετρα στο δασάκι μας και καταγράψαμε τις διαφορές θερμοκρασίας, στις διάφορες εποχές, τις μέγιστες και τις ελάχιστες.

¨  Συλλέξαμε από το χώρο του δάσους φύλλα, χώμα, φλοιούς δένδρων, τα παρατηρήσαμε και τα εκθέσαμε στο σχολείο.

¨  Μάθαμε να μετράμε με διάφορους εμπειρικούς τρόπους το ύψος των δένδρων, την ηλικία τους, το πάχος του κορμού τους.

¨  Φτιάξαμε το “κώδικα συμπεριφοράς στο δάσος” και αντίτυπα του τοποθετήσαμε στο σχολείο και στο δασάκι μας.

¨  Με την εκδρομή μας γνωρήσαμε ενδιαφέροντα μέρη και αποκτήσαμε εμπειρίες.

¨  Παρουσιάσαμε στην τάξη τις πληροφορίες μας, συζητήσαμε, λύσαμε τις απορίες μας, ταξινομήσαμε και συνθέσαμε την εργασία μας και την παρουσιάσαμε στους μαθητές του σχολείου.

fShare

Tweet

• < Προηγούμενο